Onderzoeksproject AG/EE/064 (Onderzoeksactie AG)
Beschrijving van het project
Het hoofddoel van het algemeen mobiliteitsproject, GEN van Brussel genaamd, is het bevorderen van de modale overstap van de auto naar het gemeenschappelijk vervoer voor de verplaatsingen in het raam van het woon-werkverkeer van en naar het Brussels Hoofdstedelijk Gewest binnen een straal van dertig kilometer rond Brussel door:
- een duidelijke versterking van het aanbod aan gemeenschappelijk vervoer;
- een integratie van het aanbod van de vier maatschappijen voor gemeenschappelijk vervoer in deze zone(uurregelingen, tarieven, informatie);
- begeleidende maatregelen die aanzetten tot het gebruik van het gemeenschappelijk vervoer.
Dit project vereist het afsluiten van een samenwerkingsakkoord tussen de drie gewesten en de Staat.
Het vereist eveneens een nauwe samenwerking tussen de vervoersmaatschappijen, de vertegenwoordigers van de betrokken ministers en hun respectieve administraties.
Daartoe voorziet het ontwerp van akkoord in de oprichting van een overlegorgaan: de "steering group". Dit orgaan is in zekere zin de motor van het project en van zijn evaluatie.
De steering group zal worden ondersteund door een federale administratieve entiteit die onder de bevoegdheid van het Bestuur van het Vervoer te Land valt: de "GEN-unit". Deze zal de databank beheren.
Het project waarvoor een wetenschappelijke ondersteuning gevraagd is heeft als doel de oprichting van een databank met gegevens over de mobiliteit van personen in de zone van het GEN van Brussel. Het moet toelaten om op termijn:
- de behoefte aan mobiliteit en haar evolutie in de GEN-zone te kennen;
- een beschrijving van de verplaatsingen in deze zone te maken;
- de potentiële modale overstap van de auto naar het gemeenschappelijk vervoer te bepalen per station en per lijn van gemeenschappelijk vervoer.
Het project wordt in vier stappen opgesplitst. Enkel de drie eerste stappen maken deel uit van deze aanvraag. Voor elk van deze stappen is een actieve samenwerking vereist tussen de administratie en de ploeg wetenschappers.
- De eerste stap heeft de bepaling van de vereiste gegevens tot doel. Hij bestaat uit twee luiken: aan de ene kant de gegevens m.b.t. het aanbod aan gemeenschappelijk vervoer en het individueel vervoer (auto, fiets, te voet); aan de andere kant de gegevens m.b.t. de behoeften aan mobiliteit of nog de vraag naar mobiliteit. Dit laatste luik zal onder meer gevoed worden door een specifiek onderzoek bij de gezinnen in de GEN-zone dit zich kan steunen op de eerste enquête ‘mobiliteit’ ontwikkeld door de FUNDP.
Beide luiken van de eerste stap kunnen, mits er nauw overleg gepleegd wordt, aan twee verschillende ploegen worden toevertrouwd of aan een netwerk van ploegen.
- De tweede stap heeft de eigenlijke oprichting van de databank tot doel. Hij omvat de verzameling van al de gegevens (enquête en andere), het intoetsen ervan, het toezicht over de enquêteurs en de eventuele tellers en de verificatie van de resultaten. Hij omvat de overdracht van know-how aan de administratie die op het einde van deze fase over de databank in haar lokalen moet beschikken en bekwaam moet zijn om deze te gebruiken.
- De derde stap heeft de oprichting van de boordtabel tot doel. Hij omvat de precieze definitie van de indicatoren en de samenstelling van een metabase. Hij streeft naar de exploitatie van de databank met query's.
- De vierde stap is een bijkomende valorisatie van de databank. De opportuniteit ervan zal kunnen bepaald worden nadat de boordtabel enige tijd zal gewerkt hebben.
Hierna gaat de detailbeschrijving van de stappen. Bijlage I is een schematische voorstelling ervan.
STAP I: DE GEGEVENS
Luik met aanbod aan gemeenschappelijk vervoer en individueel vervoer
- Verwezenlijking van een stand van zaken van de statistische bronnen inzake mobiliteit en hun beschikbaarheid.
- Evaluatie van de betrouwbaarheid en van de pertinentie van de bestaande bronnen t.o.v. de doelstellingen van het project.
- Identificatie van de ontbrekende gegevens en vastlegging van een methodologie voor het verzamelen ervan.
- Redactie van de nodige akkoordprotocollen voor de bevoorrading van de databank.
Luik met vraag naar verplaatsingen
- Zelfde elementen als voor het luik "aanbod".
- Uitwerken van een enquêtemethodologie die beantwoordt aan de doelstellingen van het project op basis van de methodologie die werd vastgelegd door de studie "Enquête ménage 1999" uitgevoerd door de FUNDP.
STAP II: HET VERZAMELEN VAN DE GEGEVENS IN DE DATABANK
- Verwezenlijking van de enquête.
- Vergaring van de andere gegevens.
- Oprichting van de databank (data warehouse = verzameling anoniem gemaakte gegevens).
- Intoetsen en nazien van de gegevens.
- Informaticamaterieel.
STAP III: DE BOORDTABEL
- Definitie van de indicatoren (metabase).
- Bepaling van de wijzen van verwerking van de gegevens, van de wijzen van toegang (querymogelijkheden, ...) en van de lay-out.
- Informaticamaterieel.
STAP IV: HET VERPLAATSINGENMODEL
- Identificatie van de vereiste bijkomende gegevens, definitie, vergaring.
- Uitwerking van een model.
Bewerking die moet uitgevoerd worden door de wetenschappelijke ploeg
STAP I: DE GEGEVENS
Luik met aanbod aan gemeenschappelijk vervoer en individueel vervoer
- stand van zaken bronnen - ploeg wetenschappers
- beschikbaarheid bronnen - administratie
- evaluatie betrouwbaarheid en pertinentie - ploeg wetenschappers
- ontbrekende gegevens en methodologie - ploeg wetenschappers
- akkoordprotocollen - administratie
Luik met vraag naar verplaatsingen
- stand van zaken bronnen - ploeg wetenschappers
- onderzoek van hun beschikbaarheid - administratie
- ontbrekende gegevens en methodologie - ploeg wetenschappers
- akkoordprotocollen en informatiewisseling - administratie
- keuze van de te bevragen populatie - ploeg wetenschappers
- aanpassing vragenlijst FUNDP - ploeg wetenschappers
STAP II: HET VERZAMELEN VAN DE GEGEVENS IN DE DATABANK
- enquête (vorming en supervisie van de onderzoekers) - ploeg wetenschappers
- verzamelen van de andere gegevens - ploeg wetenschappers
- intoetsen en verificatie van de gegevens - ploeg wetenschappers
- oprichting van de databank - ploeg wetenschappers
- informaticamaterieel - administratie
STAP III: DE BOORDTABEL
- definitie van de indicatoren - ploeg wetenschappers
- oprichting van de metabase - ploeg wetenschappers
- overdracht van de know how - ploeg wetenschappers
- bepaling van de toegang en lay-out - administratie
- informaticamaterieel - administratie
Eindproduct dat door de wetenschappelijke ploeg dient geleverd
Het eindproduct van stap I is een stand van zaken en een precieze en operationele definitie van de bestaande of vereiste gegevens voor de samenstelling van een databank.
Het eindproduct van stap II is een databank die beschikbaar is voor de administratie.
Het eindproduct van stap III is de boordtabel.
Het eindproduct van stap IV is een verplaatsingenmodel dat toepasbaar is op de databank die met de daartoe noodzakelijke gegevens verrijkt werd. Dit maakt geen deel uit van deze oproep.
Valorisatie van het resultaat
A) integratieprocedure binnen de interne werking van de instelling
Instrument voor de verwezenlijking van het GEN-project en, algemener, van een observatorium van de mobiliteit rond een grote stad.
Het zal bijdragen tot:
- de opdrachten van de controle van het beheer die door de overheid moeten uitgevoerd worden;
- de evaluatie van het beleid;
- de ontwikkeling van strategische projecten inzake mobiliteit.
b) Valorisatie voor de wetenschap en het groot publiek
- Voorbeeld van bepaling van een standaardmethodologie voor het verzamelen van gegevens.
- Voorbeeld van bepaling van pertinente en betrouwbare mobiliteitsindicatoren.
- Terbeschikkingstelling van statistische gegevens over mobiliteit die geïntegreerd zijn t.o.v. de verschillende vervoerswijzen en de diensten van gemeenschappelijk vervoer.
Instelling
Ministerie van Verkeer en Infrastructuur
Bestuur van het Vervoer te Land
Mobiliteit, Coördinatie, Controle
GEN-cel
Eindgebruiker: "GEN-unit".
Création d'un tableau de bord "mobilité" dans la zone RER : rapport final
Bruxelles : Politique scientifique fédérale, 2005 (SP1375)
[Om te downloaden]
