Onderzoeksproject CP/24 (Onderzoeksactie CP)
Context
De klimaatproblematiek is en blijft een prioritair onderzoeksdomein omdat een effectief en efficiënt internationaal en Belgisch klimaatbeleid een noodzakelijke voorwaarde is voor duurzame ontwikkeling. Als de huidige BKG emissietrends zich ongehinderd verderzetten, zal de voorspelde klimaatverandering aanzienlijke schade toebrengen aan zowel natuurlijke als menselijke systemen, zie onder meer de nieuwe IPCC Third Assessment Reports. Volgens deze rapporten zijn er nieuwe en sterkere bewijzen zijn dat het leeuwendeel van de opwarming die tijdens de voorbije 50 jaar werd geregistreerd, te wijten is aan menselijke activiteiten en dat deze menselijke invloed de samenstelling van de atmosfeer van de Aarde zal blijven veranderen in de 21ste eeuw. Gedurende de afgelopen jaren hebben ook de Belgische beleidsmakers in toenemende mate het belang erkend van het klimaatprobleem in relatie tot duurzame ontwikkeling.
Beschrijving van het project
Doelstellingen
De doelstelling van het CLIMNEG II project is om de economische en klimatologische consequenties van verschillende broeikasgas (BKG) emissiereductiemaatregelen theoretisch te karakteriseren en numeriek te simuleren, zowel op wereld, Europees als op Belgisch niveau. Deze oefening vereist de koppeling van een lange-termijn economisch model met een eenvoudige maar betrouwbaar model van het klimaatsysteem. De resultaten en conclusies van dit multidisciplinair onderzoek kunnen dienen als input en achtergrondinformatie voor de delegaties die België vertegenwoordigen tijdens de internationale klimaatonderhandelingen.
Methodologie
Het onderzoeksproject is een voorbeeld van een integrated assessment studie, d.w.z. het bekijkt het probleem van klimaatverandering vanuit een breed perspectief met de bedoeling om de veelvuldige en complexe interacties te vatten tussen de vele economische agenten (consumenten, producenten, nationale en supranationale overheden) en het complexe, fysische milieu waarin zij opereren. Dit breed perspectief komt tot uiting in de uitgebreide geografische schaal, de lange tijdshorizon en de verscheidenheid aan beleidsvragen die aan bod komen. De kern van het CLIMNEG II onderzoeksnetwerk bestaat uit een aantal numerieke simulatiemodellen die elk gekenmerkt worden door een specifiek doel en niveau van detail.
Interactie tussen de verschillende partners
Om de communicatie tussen de verschillende wetenschappelijke disciplines te bevorderen, en om het brede gamma onderzoeks- en beleidsvragen te bestrijken, zal het CLIMNEG II netwerk gebruik maken van wiskundige modellering als gezamenlijke onderzoekstaal.
Verwachte resultaten en/of produkten
Het CLIMNEG II project is georganiseerd rond drie centrale onderzoeksthema’s. Het eerste centrale thema, criteria voor duurzame ontwikkeling, beoogt het concept "duurzame ontwikkeling" te operationaliseren in de context van klimaatverandering. Het project zal geen sluitend antwoord geven op de moeilijke vraag wat duurzame ontwikkeling precies betekent. In plaats daarvan zal de analyse een aantal minimale vereisten identificeren (noodzakelijke maar waarschijnlijk onvoldoende voorwaarden) waaraan een duurzame ontwikkeling moet voldoen. Deze voorwaarden zullen worden afgeleid uit een welvaartseconomische analyse van de afweging tussen de fundamentele concepten (1) economische efficiëntie, (2) ecologische duurzaamheid, (3) inter- en intragenerationele rechtvaardigheid en, (4) implementeerbaarheid en strategische stabiliteit van post-Kyoto klimaatovereenkomsten.
Het tweede centrale onderzoeksthema bekijkt klimaatbeleidsinstrumenten, in het bijzonder de combinatie van een koolstofbelasting en emissiehandel en de microstructuur, initiële allocatie en handelsregels voor markten van BKG emissierechten. Voor dit onderzoeksthema zal een eenvoudig simulatiemodel ontwikkeld worden voor de analyse van emissiehandel onder verschillende institutionele regimes (aantal marktpartijen, handelsquota, sparen van permits, marktmacht enz.).
Ten derde omvat het CLIMNEG II project een omvangrijk deel integrated assessment modellering. Het project zal de modellen die momenteel in het CLIMNEG netwerk beschikbaar zijn (het integrated assessment CLIMNEG World Simulatie CWS model, het algemeen-evenwichtsmodel GEM-E3), verder verfijnen en uitbreiden. Meer bepaald zullen de emissies van niet-CO2 BKG en de daarmee verbonden emissiereductiekosten opgenomen worden in de modellen. Het project beoogt bovendien de verschillende modellen te verbinden d.m.v. "soft links" om op deze wijze consistentie te bereiken tussen de verschillende niveaus van analyse. Voor het integrated assessment aspect van het project wordt beroep gedaan op klimatologie. Het klimaatwetenschappelijke onderdeel van het project zal de koolstof- en temperatuursmodule van het bestaande CWS model uitbreiden met een multi-gas- en zeespiegelmodule. De klimatologen zullen ook bijdragen aan het identificeren van BKG emissiepatronen die leiden tot een stabilisatie van de atmosferische concentraties op lange termijn. Bovendien zal de mogelijkheid bestudeerd worden om een medium-size fysisch model (MoBidiC) te koppelen aan een algemeen evenwichtsmodel van de wereldeconomie (GEM-E3-WORLD).
Eén van de vernieuwende aspecten van het project CLIMNEG II is dat het een nieuw simulatiemodel zal ontwikkelen dat gebaseerd is op de het concept van overlappende generaties. Een model met overlappende generaties houdt expliciet rekening met het feit dat leden van toekomstige generaties niet aanwezig zijn op het ogenblik dat er beslissingen genomen worden die belangrijke gevolgen hebben voor die toekomstige generaties. We zullen een klimaatmodule opnemen in een model met overlappende generaties met het oog op het bestuderen van de mogelijke samenwerking tussen landen op het vlak van klimaatpolitiek. Tenslotte laat het kader van overlappende generaties ons ook toe om de micro-economische relaties te verfijnen, rekening houdend met overwegingen van privaat intergenerationeel altruïsme. Dit intergenerationeel altruïsme zal belangrijke gevolgen hebben voor de intergenerationele transferten die door de overheid georganiseerd worden. Het laat ook toe om vragen te bestuderen van politieke economie in het algemeen en van de plaats van milieu- en klimaatbeleidsinstrumenten in het kader van de publieke financiën.
Partners
Activiteiten
Het CLIMNEG II project brengt vier universitaire onderzoeksploegen samen, elk met een specifieke expertise: (1) UcL-ASTR (Prof. van Ypersele, klimatologie), (2) KULeuven-CES (Prof. Proost, coördinator, economische simulatiemodellen, economische theorie en filosofie), (3) UcL-CORE (Prof. d’Aspremont, economische en speltheorie), en (4),UcL-CORE (Prof. Bréchet, milieueconomie en modellering). De vier ploegen zullen nauw samenwerken rond drie grote onderzoeksthema’s: (1) criteria voor duurzame ontwikkeling, (2) klimaatbeleidsinstumenten, en (3) integrated assessment modellering. De vier ploegen zullen bijdragen aan verschillende thema’s om de interdisciplinaire uitwisseling te bevorderen. De resultaten van de drie onderzoeksthema’s zullen gebruikt worden als input in de simulatiemodellen. De algemene strategie van het netwerk wordt geïllustreerd in het onderstaand stroomschema.
Coördinaten
Promotor
Stef Proost
Katholieke Universiteit Leuven
Centrum voor Economische Studiën - Groupe de travail Energie, Transport et Environnement (KULeuven-CES-ETE)
Naamsestraat 69, B-3000 Leuven
Tél: +32 (0)16 32 68 01; Fax: +32 (0)16 32 69 10
stef.proost@econ.kuleuven.ac.be
http://www.kuleuven.ac.be/ete
Partners
Jean-Pascal van Ypersele
Université Catholique de Louvain
Institut d’Astronomie et de Geophysique Georges Lemaître (UcL-ASTR)
Bâtiment Marc de Hemptine
2, chemin du Cyclotrone, B-1348 Louvain-la-Neuve
Tél: +32 (0)10 47 32 97; Fax: +32 (0)10 47 32 97
vanypersele@astr.ucl.ac.be
http://www.astr.ucl.ac.be
Claude d’Aspremont
Université Catholique de Louvain
Center for Operations Research and Econometrics (UcL-CORE)
34, voie du Roman Pays, B-1348 Louvain-la-Neuve
Tel: +32 (0)10 47 43 21; Fax: +32 (0)10 47 43 01
daspremont@core.ucl.ac.be
http://www.core.ucl.ac.be
Jutta Roosen
Université Catholique de Louvain
Département de biologie appliquée et des productions agricoles - Unité d’économie rurale (UcL-ECRU)
2, place Croix du Sud, boîte15, B-1348 Louvain-la-Neuve
Tel: +32 (0)10 47 87 07; Fax: +32 (0)10 47 20 21
roosen@ecru.ucl.ac.be
http://www.ecru.ucl.ac.be
Gebruikerscomité
- Jacques Baveye - SPF Finances - Service Etudes et Documentation - Bruxelles
- Thomas Bernheim - Federaal Planbureau - Task Force Duurzame Ontwikkeling - Brussel
- Stéphane Cools - Ministère de la Région Wallonne - Direction générale des Ressources Naturelles et de l’Environnement (DGNRE) - Namur
- Christian Ferdinand - SPF Economie, PME, Classes moyennes et Energie - Bruxelles
- Gabriel Michaux - SPF Economie, PME, Classes moyennes et Energie - Energy Policy Division - Bruxelles
- Olivier Parks - Ministère de la Région Wallonne - Direction générale des Ressources Naturelles et de l'Environnement (DGRNE) - Division de la prévention et des autorisations - Cellule Air - Jambes
- Karla Schoeters - Climate Network Europe - Brussel
- Peter Wittoeck - FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu - Federale Diensten voor het Leefmilieu - Brussel
- Tomas Wyns - Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap - AMINAL - Afdeling algemeen milieu en natuurbeleid - sectie Lucht - Brussel
Climate change, international negociations "Climneg II" : final report
Brussels : Belgian Science Policy, 2008 (SP1937)
[Om te downloaden]
[Om te bestellen]
