Onderzoeksproject EV/08 (Onderzoeksactie EV)
Het AMICS (Antarctic ice-sheet dynamics and climatic change: Modelling and Ice Composition Studies - Dynamiek van de Antarctische ijskap en klimaatvariaties: modellering en ijssamenstelling) netwerk heeft tot doel bij te dragen tot het internationaal onderzoek met betrekking tot het verkrijgen van een beter inzicht in het dynamisch gedrag van de Antarctische ijskap ten gevolge van klimaatswijzigingen. Meer specifiek heeft dit voorstel tot doel de interne dynamiek van de Antarctische ijskap beter te begrijpen en de interacties van de ijskap met de randvoorwaarden nauwkeuriger in te schatten. Numerieke modellering en de studie van de ijssamenstelling vormen hierbij de belangrijkste componenten van dit interdisciplinair onderzoek.
Dit onderzoeksnetwerk wil de dynamische interactie tussen de ijskap en de randvoorwaarden, zoals het onderliggend substraat, verklaren op basis van de analyse van basaal ijs van de Antarctische ijskap en het numeriek modelleren van de ijskap. Het resultaat van deze analyses zal beperkingen opleggen aangaande de basale randvoorwaarden van het numeriek model en zodoende de validatie van het model - met betrekking tot o.a. smelt- en vriesprocessen aan de basis van de ijskap - mogelijk maken. Radio-echo sounding (RES) en SAR interferometrische toepassingen zullen verdere informatie aan het model toevoegen. Om dit te verwezenlijken zal het huidige hoog-resolutie model, dat de deformatie van complexe ijsvloei beschrijft, uitgebreid worden tot drie dimensies en verder verfijnd. We hopen met dit numeriek model de resultaten van de studies van de ijssamenstelling te vertalen naar fysische processen, om zo een ‘tool’ aan te bieden die de complexe interactie aan de basis van de ijskap beschrijft. Basale processen spelen tevens een uitermate belangrijke rol in de conceptie van snelstromende zones, zoals ijsstromen. We zullen daarom niet nalaten de rol van ijsstromen, drainagegletsjers en ijsplaten in de stabiliteit van de Antarctische ijskap en hun invloed op de variabiliteit van de ijskap o.i.v. veranderingen in het klimaat te onderzoeken.
Beide onderzoeksteams zijn de enige Belgische teams die zowel veldwerk als onderzoek inzake de inlandse Antarctische ijskap verrichten. Beiden zijn betrokken bij het huidige EPICA-project (European Project on Ice Coring in Antarctica). Het VUB-team heeft een uitgebreide ervaring in het modelleren van ijskappen en gletsjers alsmede in modelontwikkeling voor de studie van ijsdynamica. Het ULB-team is gespecializeerd in de studie van de samenstelling van (basaal) ijs. Het doel hiervan is de vorming en deformatie van basaal ijs uit diepe ijskernen of in marginale zone van zowel Groenland als Antarctica te begrijpen.
Methodologie
Dit onderzoeksnetwerk wil de dynamische interactie tussen de ijskap en de randvoorwaarden, zoals het onderliggend substraat, verklaren op basis van de analyse van basaal ijs van de Antarctische ijskap en het numeriek modelleren van de ijskap. Het resultaat van deze analyses zal beperkingen opleggen aangaande de basale randvoorwaarden van het numeriek model en zodoende de validatie van het model - met betrekking tot o.a. smelt- en vriesprocessen aan de basis van de ijskap - mogelijk maken. Radio-echo sounding (RES) en SAR interferometrische toepassingen zullen verdere informatie aan het model toevoegen.
Om dit te verwezenlijken zal het huidige hoog-resolutie model, dat de deformatie van complexe ijsvloei beschrijft, uitgebreid worden tot drie dimensies en verder verfijnd. Met dit numeriek model zullen de resultaten van de studies van de ijssamenstelling vertaald worden naar fysische processen om zo een ‘tool’ aan te bieden die de complexe interactie aan de basis van de ijskap beschrijft. Basale processen spelen tevens een uitermate belangrijke rol in de conceptie van snelstromende zones, zoals ijsstromen.
We zullen daarom niet nalaten de rol van ijsstromen, drainagegletsjers en ijsplaten in de stabiliteit van de Antarctische ijskap en hun invloed op de variabiliteit van de ijskap o.i.v. veranderingen in het klimaat te onderzoeken.
Band Internationale programma’s
Beide teams zijn betrokken bij het EPICA project (European Project on Ice Coring in Antarctica, ESF) en zijn tevens de enige Belgische teams die veldwerk en coöperatief onderzoek verrichten inzake de inlandse Antarctische ijskap. Daarnaast is er nauwe samenwerking met het Vostok Project, het National Institute of Polar Research (Japanese Antarctic Research Expedition), en het New Zealand Antarctic Project, alsmede met een groot aantal buitenlandse wetenschappelijke instellingen.
Verwachte resultaten en/of producten
Wij hopen resultaten te bekomen die ons zullen toelaten het dynamisch gedrag van de ijskap ten gevolge van klimaatswijzigingen zowel in het verleden als in de toekomst te helpen begrijpen en dit door onderzoek van het bassaal ijs en door fysische randvoorwaarden op te leggen bij het modelleren. Wij verwachten dat dit onderzoek, zowel wat betreft de typische basale processen als de verbeteringen van de numerieke modellen, significant zal bijdragen tot de kennis van de wetenschap op dit vlak.
De resultaten van dit onderzoek worden gepubliceerd in hoog gerangschikte internationale tijdschriften met leescomité. Ze zullen ook voorgesteld worden op internationale symposia en workshops, voornamelijk deze met betrekking tot de glaciologie van Antarctica. Een website is opgestart om de resultaten van het project aan de gemeenschap kenbaar te maken: http://www.vub.ac.be/DGGF/amics
Partners
Activiteiten
Beide onderzoeksteams zijn de enige Belgische teams die zowel veldwerk als onderzoek inzake de inlandse Antarctische ijskap verrichten. Beiden zijn betrokken bij het huidige EPICA project (European Project on Ice Coring in Antarctica). Het VUB-team heeft een uitgebreide ervaring in het modelleren van ijskappen en gletsjers alsmede in modelontwikkeling voor de studie van ijsdynamica. Het ULB-team is gespecializeerd in de studie van de samenstelling van (basaal) ijs. Het doel hiervan is de vorming en deformatie van basaal ijs uit diepe ijskernen of in marginale zone van zowel Groenland als Antarctica te begrijpen.
Coördinaten
VUB-team
Promoter: Prof. Dr. H. Decleir en Dr. F. Pattyn
Vakgroep Geografie
Vrije Universiteit Brussel
Pleinlaan 2, B-1050 Brussel
Tel: +32 (0)2 629 33 84, Fax: +32 (0)2 629 33 78
http://www.vub.ac.be/DGGF
ULB-team
Promoter: Prof. Dr. R. Souchez and Prof. Dr. R. Lorrain
Unité de Glaciologie Polaire
Département des Sciences de la Terre et de l’Environnement (DSTE), CP 160/03
Université Libre de Bruxelles (ULB)
Avenue F.D. Roosevelt 50, B-1050 Brussel
Tel: +32 (0)2 650 22 27, Fax: +32 (0)2 650 22 26
http://www.ulb.ac.be/rech/inventaire/unites/ULB182.html
Gebruikerscomité
Prof. T. Van Autenboer
Studiecentrum Limburg voor milieu, geologie en veiligheid vzw en Limburgs Universitair Centrum, Toegepaste Geologie, Patersplein 13, B-3590 Diepenbeek
Prof. Y. Fujii
National Institute of Polar Research (NIPR), Kaga 1-9-10, Itabashi-ku, Tokyo 173-8515, Japan
Dr. Jean-Robert Petit
Laboratoire de Glaciologie et de Géophysique de l’Environnement, Rue Molière 54, Domaine Universitaire BP96, F-38402 St Martin d’Hères
Dhr. Chris Van den Bilcke
Ministerie van Buitenlandse Zaken, Rue des Petits Carmes 15, B-1000 Brussel
Antarctic ice-sheet dynamics and climatic change: modelling and ice composition studies (AMICS) : final report
Lorrain, R. - Souchez, R. - Debecker, F. ... et al Brussels : Belgian science Policy, 2006 (SP1585)
[Om te downloaden]
[Om te bestellen]
