Onderzoeksproject I2/AE/212 (Onderzoeksactie I2)
1/10/2003-30/9/2005
De archeologische en antropologische verzamelingen zijn, door hun geschiedenis en hun multidisciplinair belang, materieel verdeeld over verschillende federale instellingen (FWI’s), maar ook over instellingen die behoren tot de gemeenschappen, de gewesten, de gemeenten of die in privé-handen zijn.
Binnen de FWI’s delen de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis (KMKG), het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen (KBIN) en het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika (KMMA) verscheidene referentieverzamelingen zoals de sites van Spy of van Ishango.
De digitalisering van de archeologische verzamelingen is dus in meer dan één opzicht van essentieel belang :
- Die verzamelingen zijn per definitie uniek en onvervangbaar, daar zij het enige materieel bewijs vormen van een verdwenen mensheid.
- In de groep van de onderzoekers bij de FWI’ s zijn antropologen en archeologen de wetenschappers die het meest met die verzamelingen werken.
- De multidisciplinaire benadering van de producten van de opgravingen heeft tot gevolg dat zij worden verdeeld over verschillende afdelingen, over verschillende FWI’s of andere publieke of particuliere wetenschappelijke instellingen of musea. Zo is digitalisering de enige realistische methode om opnieuw coherente eenvormige verzamelingen samen te stellen.
- Ook de digitalisering van alle gegevens die verband houden met de voorwerpen is vereist (terreinregistratie, geologische en sedimentaire context, chemische, biologische, fysische analysen enz.).
Het project MARS heeft evenwel niet als doel zich te conformeren aan de digitalisering, noch eenvoudigweg papieren catalogi op een informaticadrager over te brengen. Wij zoeken een goed presterend en soepel systeem dat ook kan dienen als onderzoeksinstrument dat de verbinding mogelijk maakt tussen de analysegegevensbanken, de bibliografische banken en de raadpleging van welke compatibele multimediadrager ook met een internettoegang. Het ontwikkelde systeem moet het ook mogelijk maken de verzamelingen rationeel te beheren inzake de bewaring, het onderzoek of de uitleningen in het kader van tentoonstellingen. De multimediaformaten moeten het mogelijk maken de originele stukken te illustreren door ze te vervangen door een virtuele voorstelling ervan. Concreet houdt dat in dat de meest broze stukken niet meer intensief zouden worden bewerkt, zodat ze niet verder worden aangetast.
In de eerste fase van het project wordt een gemeenschappelijke technologische platform ontwikkeld en getest in een uitzonderlijke site (Spy). Technisch gezien wordt voorzien in de installatie van verscheidene servers, de vastlegging van samenwerkingsprotocollen tussen servers (gemeenschappelijke zoektocht) en de synchronisatie van gegevens. Het ontwikkelde en geteste prototype in de site van Spy wordt door een ruim publiek van potentiële gebruikers gevalideerd. Een andere belangrijke taak is het opstellen van een elektronische handleiding waarin staat wat er op het spel staat en welke technologische keuzen moeten worden gemaakt, alsook een precieze beschrijving van de aangebrachte oplossingen in het kader van de proefapplicatie. De in overweging genomen gebieden zijn zeer talrijk, gelet op het modulaire, multimedia- en « open source » karakter van het project, dat zal uitgebreid worden tot de installatie- en configuratiehandleidingen van het systeem in zijn geheel of van sommige modules tijdens de tweede fase.
In de tweede fase wordt de proefapplicatie uitgebreid tot nieuwe partners afkomstig van de gemeenschappen (universiteiten) en gewesten van ons land (gewestelijke archeologiediensten), alsook van de non-profitsector (lokale musea, vzw’s enz.), maar ook tot buitenlandse partners (Musée National d’Histoire et d’Art de Luxembourg en Neanderthal Museum) die de exploitatie van het project MARS buiten de FWI’s zullen valideren.
- Contactpersoon (coördinator van het project):
Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis (KMKG)
Nicolas Cauwe
Jubelpark 10
1000 Brussel
Tel:02 741 73 60
cauwe@kmkg-mrah.be
PARTNERSCHAP
Coördinator Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis (KMKG)
Partner 1 Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen (KBIN)
Partner 2 Koninklijk Museum voor Midden-Afrika (KMMA)
Partner 3 Société Aragne