Onderzoeksproject S3/64/001 (Onderzoeksactie S3)
Het project van het Federaal Planbureau heeft als doelstelling de ruimtelijke dynamiek van economische activiteiten en gezinnen in de Belgische stedelijke regio’s te bestuderen. Bovendien zullen de gevolgen van deze dubbele dynamiek geanalyseerd worden vanuit het oogpunt van de ontwikkeling van leefbare steden. Het doel is een staat op te maken van het economisch belang van steden in België, evenals het in kaart brengen van de bepalende factoren van de ruimtelijke organisatie van economische activiteiten en gezinnen in een stedelijke omgeving en het aanreiken van een aantal economische beleidsinstrumenten die de ruimtelijke configuratie van steden kunnen beïnvloeden.
Het project zal zich meer bepaald toespitsen op drie belangrijke bewegingen : de versterking van de polarisatie van stedelijke regio’s op hun hinterland, de verruiming van de stedelijke agglomeraties, voornamelijk toe te schrijven aan de ruimtelijke dynamiek van gezinnen, en de perifere inplanting van activiteitsterreinen aan de rand van stedelijke regio’s. In een tweede fase zal de evolutie van de ruimtelijke inplanting van economische activiteiten vergeleken worden met de ruimtelijke evolutie van de localisatie van gezinnen, om zo uiteindelijk de gevolgen van deze driedelige beweging op de ontwikkeling van de stedelijke leefbaarheid van Belgische grootsteden te bepalen.
De specifieke opdrachten van het project zijn de volgende:
A. Beschrijvende analyse: ruimtelijke dynamiek van de economische activiteiten en van de gezinnen over de laatste jaren
A.1. Afbakening van het geografische kader voor de analyse
A.2. Ruimtelijke dynamiek van economische activiteiten
- Dynamiek van alle sectoren samen: beschrijvende analyse van de processen van de versterking van de polarisatie op het macro-ruimtelijk niveau en de periferisatie op het meso-ruimtelijk niveau.
- Sectorale dynamiek: beschrijvende analyse van de economische specialisatie van steden in België.
A.3. Ruimtelijke dynamiek van gezinnen
- Dynamiek van alle gezinnen samen: beschrijvende analyse van het proces van de ruimtelijke uitzaaiing op basis van gemeentelijke gegevens.
- Dynamiek volgens het type van gezin: beschrijvende analyse van het ruimtelijk gedrag van gezinnen volgens hun karakteristieken.
B. Analyse van de bepalende factoren van de ruimtelijke dynamiek van de economische activiteiten en van de gezinnen over de laatste jaren
B.1. Analyse van de bepalende factoren van de ruimtelijke dynamiek van economische activiteiten
- Keuze van mogelijke determinanten van ruimtelijke concentraties van economische activiteiten.
- Econometrische analyse: de te verklaren variabele is de groei van de werkgelegenheid per gemeente.
Twee methodologiëen kunnen gehanteerd worden :
1. Klassieke methodologie, op basis van gegevens KSZ van 1997 tot 2000 (individuele gegevens per inrichting).
2. Ruimtelijke methodologie, op basis van gegevens uit DBRIS van 1985 tot 2000. De te verklaren variabele wordt dan de groei/inkrimping van de werkgelegenheid per gemeente.
B.2. Analyse van de bepalende factoren van de ruimtelijke dynamiek van gezinnen
- Keuze van mogelijke determinanten: de verklaring van gezinsmigraties moet gezocht worden in de discrepantie tussen de stedelijke centra en de peristedelijke omgeving wat betreft enkele variabelen. Dit verschil geeft aanleiding tot het ontstaan van een krachtveld.
- Econometrische analyse: de te verklaren variabele zal de groei van elke gezinscategorie per gemeente zijn.
C. Tijdsgebonden vooruitzichten en uitdagingen voor een leefbare stedelijke ontwikkeling
C.1. Tijdsgebonden vooruitzichten
C.2. Uitdagingen voor de leefbare stedelijke ontwikkeling
Twee uitdagingen voor de leefbare stedelijke ontwikkeling zullen aan bod komen in het bestek van deze studie: de problematiek van de toename van de vraag naar transport en de themathiek van territoriale billijkheid.
D. Organisatie van een colloquium
Ruimtelijke economie van de Belgische steden: determinanten, inzet en vooruitzichten : eindverslag
Brussel : Federaal Wetenschapsbeleid, 2005 (SP1546)
[Om te downloaden]
Ruimtelijke economie van de Belgische steden: determinanten, inzet en vooruitzichten : samenvatting
Brussel : Federaal Wetenschapsbeleid, 2005 (SP1547)
[Om te downloaden]
Economie spatiale des villes en Belgique: déterminants, enjeux et perspectives : résumé
Bruxelles : Politique scientifique fédérale, 2005 (SP1548)
[Om te downloaden]
Spatial economy of Belgian cities: determinants, issues and outlooks : summary
Brussels : Belgian Science Policy, 2005 (SP1549)
[Om te downloaden]
