Onderzoeksproject IM/RT/23/H-SEARCH (Onderzoeksactie IM)
Sinds de oprichting van het KIK in 1948 werden heel wat erfgoedobjecten door haar experts bestudeerd, geconserveerd of gerestaureerd. Deze interventies zijn gedocumenteerd in interventiedossiers, die op papier en/of in digitale vorm worden bewaard. Deze wetenschappelijke archieven worden momenteel bewaard in de staat waarin ze verkeren: er is een grote spreiding in kwaliteit, omvang en staat van conservering tussen de interventiedossiers. Het archief kan geraadpleegd worden door specialisten en een breed publiek, rechtstreeks of via E-RIHS ARCHLAB. Men moet wel vooraf een aanvraag indienen, zodat de archivarissen de aangevraagde interventiedossiers kunnen controleren en gevoelige en privacy-gerelateerde informatie die niet openbaar mag worden gemaakt, kunnen verwijderen.
Er moet een robuustere archiveringsstrategie worden ontwikkeld om de wetenschappelijke archieven te beschermen en ten dienste van de wetenschap te stellen. De waarde van BALaT en de archieven werd onlangs benadrukt tijdens de overstromingen van 2021 in België en de daaropvolgende schade aan materieel erfgoed. De focus van H-SEARCH is tweeledig. Enerzijds worden infrastructuur en procedures uitgewerkt voor langetermijnarchivering en bewaring van de wetenschappelijke archieven, waarbij maximaal gebruik wordt gemaakt van een gevestigde oplossing voor archiefbeheer en het LTP-platform van Belspo. Anderzijds wil H-SEARCH de archieven online raadpleegbaar maken volgens de FAIR-principes. Om dit doel te bereiken zal H-SEARCH voortbouwen op het nieuwe kennisplatform BALaT van het KIK (in ontwikkeling). In het voorgestelde project zal BALaT verder worden uitgebreid met meertalige full-text zoekmogelijkheden die binnen de gearchiveerde documenten zoeken.
Tijdens het project zullen een aantal gesloten interventiedossiers geselecteerd worden op basis van de erfgoedwaarde van de objecten en de kwaliteit en wetenschappelijke waarde van de bestaande data. De selectiecriteria zullen rekening houden met bestaande lijsten van waardevolle erfgoedobjecten zoals gedefinieerd door de gewesten en gemeenschappen in België. Bovendien zal de selectie belangrijke dossiers omvatten waarbij de ateliers en laboratoria van schilderijen, polychrome houtsculptuur, steensculptuur en textiel betrokken waren. De selectie zal de basis vormen van een verbeterde archiefdienst, geïntegreerd in BALaT. Naast de gestage stroom van nieuwe interventiedossiers kunnen ook meer oudere interventiedossiers worden gearchiveerd, afhankelijk van de vraag en de behoeften.
