De Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis (KMKG) omvatten drie musea verspreid over Brussel, namelijk het Museum Kunst en Geschiedenis, het Muziekinstrumentenmuseum en de Hallepoort.
In het Jubelpark vlak bij de Europese wijk, ligt het Museum Kunst en Geschiedenis, het grootste museum van het land. Gevestigd in indrukwekkende gebouwen uit de negentiende eeuw, neemt dat museum de bezoekers mee op een reis door de wereldgeschiedenis, van prehistorie tot art deco. De rijke collecties bevatten zowel Europese als niet-Europese kunstschatten, waaronder een beeld van het Paaseiland en stukken die Hergé hebben geïnspireerd bij het creëren van de wereld van Kuifje. Het is een niet te missen bestemming voor alle liefhebbers van kunst en geschiedenis.
Het Muziekinstrumentenmuseum (MIM) toont een wereldberoemde collectie muziekinstrumenten. Het is gelegen in het hart van de Kunstberg en ondergebracht in het voormalige warenhuis Old England, een van de mooiste voorbeelden van de art-nouveau-architectuur in Brussel.
De Hallepoort is een gebouw van meer dan 600 jaar oud en de meest opvallende getuige van het middeleeuwse verleden van de stad Brussel. De Hallepoort herbergt een mooie collectie werken en didactische materiaal die haar eigen geschiedenis en die van de Brusselse vestingen belichten.
Tentoonstelling Josef Hoffmann. In de ban van schoonheid (06.10.2023 – 14.04.2024)
Een unieke gelegenheid om een kunstenaar te ontdekken voor wie schoonheid een essentieel was voor persoonlijke en maatschappelijke verandering. Deze tentoontstelling, een van de hoogtepunten van het art-nouveaujaar in Brussel in 2023, bood een inzicht in Hoffmanns idealen en de evolutie ervan, beïnvloed door ideologische en sociale omstandigheden, maar soms ook daarvan onafhankelijk. De tentoonstelling bracht beroemde werken samen met zeldzame stukken uit privéverzamelingen.
Het project werd gerealiseerd in samenwerking met het Museum für Angewandte Kunst (MAK) in Wenen en was gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek in het kader van de tentoonstelling JOSEF HOFFMANN: Progress Through Beauty (2020/2021), op touw gezet door Matthias Boeckl, Rainald Franz en Christian Witt-Dörring.
Meer informatie
Vernieuwde Amerikazalen
Het parcours met de negen ‘Amerikazalen’ werd volledig vernieuwd. De zalen zijn gewijd aan de oude culturen van de inheemse bevolking van Midden- en Zuid-Amerika, en volgen een geografische, culturele en chronologische opbouw.
Het is een van de belangrijkste en rijkste collecties in Europa en zelfs in de wereld, waarin Olmeken, Maya’s, Azteken en Inca’s en vele andere volkeren zijn vertegenwoordigd. Minder bekende culturen uit bijvoorbeeld Costa Rica, Panama, de Caraïben, Colombia, Ecuador en Chili krijgen nu meer aandacht. Daarnaast werden verschillende thema’s geactualiseerd, zoals het balspel, rituelen en offers, het Maya-schrift, de Azteekse kalender en Mochica-vazen.
Na twee jaar afwezigheid is het beeld dat model stond voor Het gebroken oor, een van Kuifje-albums opnieuw te zien. Ook de mummie die Hergé inspireerde voor het personage Rascar Capac in De 7 kristallen bollen is terug, en wordt nu tentoongesteld met de bijhorende grafgiften.
Daarnaast zijn enkele objecten uit een recent nalatenschap toegevoegd aan de tentoonstelling. Lichtgevoelige stukken van textiel en veren zijn tijdelijk verwijderd en worden later in een volledig verduisterde ruimte opnieuw tentoongesteld.
Meer informatie
Opening van de nieuwe zalen voor 18e-eeuwse decoratieve kunsten
Ook de drie zalen van de afdeling Europese decoratieve kunsten zijn volledig gerenoveerd. De herinrichting vertrekt vanuit een selectie achttiende-eeuwse objecten en wijkt af van de traditionele, historische en stilistische benadering. In plaats daarvan staat het dagelijkse leven van de hogere klassen in de Oostenrijkse Nederlanden en het Prinsbisdom Luik tijdens de Verlichting centraal. De scenografie is opgebouwd rond zeven grote thema’s: natuur, exotisme, de staat, religie, filosofie, wetenschap en techniek.
Bezoekers kunnen tal van meesterwerken uit de museumcollecties bewonderen, naast enkele stukken die nooit eerder werden tentoongesteld. Deze objecten tonen de artistieke kwaliteit en verscheidenheid van kunstenaars uit onze regio, in uiteenlopende disciplines zoals edelsmeedkunst, beeldhouwkunst, keramiek, glaswerk en wandtapijten.
De zalen bevatten ook enkele recente aanwinsten, waaronder werken die het museum ontving via de Koning Boudewijnstichting
Meer informatie
Oprichting van de dienst Collectiebeheer en Documentatie
Deze nieuwe dienst werd opgericht om het beheer van de collecties in de KMKG te versterken en te verbeteren. Alle objectgerelateerde diensten zijn nu samengebracht in één structuur, wat samenwerking bevordert. Deze centralisatie zorgt voor een efficiëntere aanpak op het vlak bewaring, documentatie en digitale toegankelijkheid van de collecties, zowel voor onderzoekers als voor het brede publiek.
Vijf kernteams werken vanaf nu nauwer samen aan gezamenlijke projecten:
Conservatie-restauratie: gericht op de bewaring, de bescherming en de restauratie van de collecties, met het oog op overdracht naar toekomstige generaties.
Wetenschappelijke documentatie (bibliotheek en archief): verantwoordelijk voor het archiveren en documenteren van collecties en objecten, om zo een diepgaande kennisbasis te creëren voor intern en extern gebruik.
Digitalisering (e-Collecties): beheert het digitaliseringsproces en creëert digitale ‘tweelingen’ van fysieke objecten (e-collecties via systemen zoals Museum+ en DAM. Dit is essentieel voor zowel toegankelijkheid als behoud.
Fotografie (Image Studio): verzorgt de fotografie en digitale beeldvorming van objecten, en draagt zo bij tot de documentatie en digitale toegankelijkheid van de collectie.
Registrar: houdt toezicht op alle bewegingen van objecten, zoals bruikleen aan andere instellingen, en staat in voor de administratieve en logistieke organisatie daarvan.
In 2024 stellen die verschillende teams in totaal 32,9 voltijdsequivalenten te werk.
Nieuwe publicaties
Verschillende nieuwe publicaties zijn verschenen:
Nieuwe aanwinsten
De collectie Van Spaendonck: een uitzonderlijke aanvulling op de textielcollecties
In 2024 kregen de KMKG de kans om voor een symbolische euro een opmerkelijke textielcollectie van 100 stukken aan te kopen. De collectie werd geschonken door ontwerpster mevrouw Hélène van Spaendonck, een liefhebber van traditioneel textiel.
De collectie omvat voornamelijk traditioneel geweven stoffen gemaakt door Berbervrouwen uit Zuid-Tunesië (1940–einde 20e eeuw), aangevuld met stedelijk Tunesisch textiel, Palestijnse borduurwerken, Syrische zijdeweefsels, Ottomaanse borduursels, feestkledij uit Pakistan en Afghanistan, en Europese kant (1850–1900). Deze stukken getuigen hoe eeuwenoude textieltradities stilaan dreigen te verdwijnen.
De collectie vormt een waardevolle aanvulling op de al gerenommeerde textielcollecties van de musea, onder andere dankzij de schenkingen van Isabella Errera (894 stukken), en vormt een kostbare aanvulling op de collecties in het departement ‘Kunst van de islamitische wereld’, vooral wat betreft 20e-eeuwse en Maghreb-gerelateerde objecten.
Een verzilverde bronzen kandelaar van Fernand Dubois (inv. 2024.061)
Fernand Dubois (Ronse 1861 - Brussel 1939) stelde deze kandelaar voor het eerst tentoon op het salon van La Libre Esthétique in Brussel in 1899. Later sierden twee exemplaren de tafel in de eetkamer van Victor Horta tijdens de internationale tentoonstelling voor decoratieve kunsten in Turijn in 1902. In 2024 kochten de Vrienden van de KMKG de kandelaar en werd hij gerestaureerd door het familiebedrijf Mertens, Hofleverancier, in het kader van hun mecenaat.
De kandelaar valt op door zijn zuivere en evenwichtige lijnen, in lijn met Horta’s visie. Volgens Horta was het niet de bloem, maar wel de stengel die hem inspireerde. Het stengelmotief overheerst, terwijl de bloemen enkel dienen om de kaarsen vast te houden.
Afmetingen: 56,5 x 40 x 30 cm.
bezoekers
in totaal in 2024
bezoekers
voor de tentoonstelling Hoffman
De tapijtenreeks
Het verhaal van Jacob
van Bernard van Orley (inv. 8584-8593)
Totale lengte: 120 meter
Het originele beeld van Paaseiland, Pou Hakanononga (inv. ET.35.5.340)
Hoogte: 3 m
Gewicht: 6 ton
Sassanidische zegel (inv. IR.0946)
Hoogte: 4,4 mm
Breedte: 14 mm
Dikte: 1,2 mm
