Verdeling medewerkers
volgens geslacht op de projecten in 2024

Op 8 februari 2024 keurde de ministerraad de lancering van twee nieuwe programma’s goed voor de periode 2024–2031: Policy4Science (P4Science) en Science4Policy (S4Policy), beide uitgevoerd onder de verantwoordelijkheid van het Federaal Wetenschapsbeleid. Die programma’s spelen in op de behoeften van de twee belangrijkste doelgroepen van Belspo: de federale wetenschappelijke instellingen (FWI’s) en de federale overheidsdiensten (FOD’s).
Meer informatie 

Het programma P4Science wil de wetenschappelijke expertise van de FWI’s op een coherente manier versterken rond hun strategische en prioritaire onderzoeksthema’s.
Meer informatie 

S4Policy richt zich op het ondersteunen van de besluitvorming door de federale regering en de FOD’s op basis van wetenschappelijke kennis. Het programma streeft ernaar om verschillende instrumenten aan te reiken die nodig zijn voor de ontwikkeling van evidence-informed policymaking.
Meer informatie 

Doelstellingen

Het Sustainable Blue Economy Partnership (SBEP) is een Europees initiatief dat investeringen in onderzoek en innovatie (O&I) bundelt en nationale programma’s op pan-Europese schaal op elkaar afstemt. SBEP vertegenwoordigt een ongeziene samenwerking tussen 60 partnerinstellingen uit 38 landen en de Europese Commissie. Als een medegefinancierd partnerschap binnen het O&I-programma van EU Horizon Europe, houdt de strategie rekening met de O&I-agenda’s van maritieme bekkens (Middellandse Zee, Zwarte Zee, Oostzee, Noordzee) en de Atlantische Oceaan, en bouwt het voort op kennis van eerdere initiatieven.

Het SBEP stimuleert de transitie naar een duurzame, productieve, concurrerende en klimaatneutrale blauwe economie. Het partnerschap streeft ernaar de gezondheid van de oceanen, hun veerkracht en de ecosysteemdiensten die ze leveren te herstellen, door klimaatvriendelijke economische activiteiten te bevorderen.

Bijdrage van Belspo

Belspo financiert twee projecten in het kader van de eerste SBEP-oproep :

• DTO-Track (Digital Twin of the Ocean), met als doel het creëren van een digitale tweeling van de Noordzee aan de hand van gegevens over dierentracking. Het VLIZ (Vlaams Instituut voor de Zee) wordt hiervoor gefinancierd.
• BlueBioBoost, met als doel het stimuleren van algenteelt via een betere benutting van genetische hulpbronnen. Het ILVO (Vlaams Instituut voor landbouw-, visserij- en voedingsonderzoek) is de gefinancierde partner.

Het totale budget van de eerste projectoproep (alle beschikbare middelen voor de financiering van de in het kader van de oproep geselecteerde projecten, alle deelnemende landen samen) bedroeg ongeveer 50.000.000 euro. Belspo heeft voorzien in een budget van 1.000.000 €.

Voor de tweede projectoproep  van het SBEP (met de deadline voor pre-proposals van 10.04.2024) bedraagt het totale budget ongeveer 40.000.000 €. Belspo voorziet in een budget van 500.000 €. De Europese Commissie voegt daarbij minstens 10% cofinanciering toe.

Wat is Citizen Science? Het is de actieve deelname van burgers - amateurs, enthousiastelingen of gewoon nieuwsgierigen - aan wetenschappelijke onderzoeksprojecten. Dat kan variëren van natuurwaarnemingen tot gegevens verzamelen, projecten analyseren of samen projecten met onderzoekers opzetten. Die aanpak brengt wetenschap dichter bij de samenleving, versterkt de wetenschappelijke geletterdheid en levert kennis op die voor iedereen nuttig is.

Na een federale Mutual Learning Exercise in 2023 over het thema Citizen Science, waaruit bleek dat er binnen de FWI’s al verschillende van deze projecten lopen, wil Belspo zijn engagement op dat vlak versterken. Zo werd er een speciale website  gecreëerd in samenwerking met het federale netwerk voor Citizen Science, dat bestaat uit contactpersonen van elke FWI en tot doel heeft deze projecten meer in de kijker te zetten. De website toont informatie over Citizen Science-initiatieven binnen de FWI’s, algemene principes, aankomende evenementen enz.

Belspo neemt ook deel aan informatiedagen en netwerkevenementen, en wil in de toekomst workshops en andere activiteiten organiseren om burgerwetenschap te promoten.

Foto: Deelnemers aan de federale inspiratie- en netwerksdag over Citizen Science, 30.05.2024 in Ukkel.

De mens- en sociale wetenschappen spelen samen met STEM (wetenschap, technologie, ingenieurswetenschappen en wiskunde) een cruciale rol om beleid te ontwikkelen dat op bewijs is gebaseerd. En dit zeker in een steeds complexere wereld, die vraagt om een mensgerichte in plaats van puur technische aanpak.

Dit interactieve evenement bracht meer dan 200 deelnemers samen (beleidsmakers, onderzoekers, intermediaire organisaties) rond negen workshops, een conferentie met een open peerreviewproces en bijdragen via een interactief portaal. Het was een groot succes: het conferentieverslag is nu online beschikbaar.

Belspo financiert het beheer van de levende collecties van micro-organismen van het consortium BCCM (Belgian Coordinated Collections of Microorganisms). Sinds zijn oprichting in 1983 is het consortium uitgegroeid tot een van de belangrijkste centra voor biologische hulpbronnen ter wereld. Het groepeert zeven gedecentraliseerde collecties, elk met complementaire expertise, gecoördineerd door een centrale cel. Samen leveren die collecties bijna 300.000 biologische hulpbronnen, namelijk stammen van bacteriën, cyanobacteriën en mycobacteriën, diatomeeën en microalgen, schimmels en gisten, alsook plasmiden en DNA-bibliotheken. BCCM biedt ook opleidingen, analyses en diensten op maat aan.

Microbiologische hulpbronnen zijn essentieel voor de biotechnologische sector en worden gebruikt in diverse producten en industriële processen.