Onderzoeksproject B2/223/P3/BEPIDS (Onderzoeksactie B2)
De huidige geopolitieke situatie duidt op het belang van strategische autonomie van staten, vooral op het gebied van defensie en veiligheid. Een sterke Europese industriële en technologische defensiebasis is een conditio sine qua non voor deze autonomie. Ook op nationaal niveau heeft België een sterke defensie- en veiligheidssector nodig om zijn nationale veiligheid te beschermen.
Vertrekkend van deze vaststellingen, wil deze studie bijdragen aan de ontwikkeling van een strategie om onderzoek in de Belgische defensie- en veiligheidssector te ondersteunen, en indirect ook de Belgische economie en samenleving. Meer specifiek heeft de studie de drie volgende onderzoeksdoelstellingen:
1. De ontwikkeling van een duidelijke definitie van de Belgische defensie- en veiligheidssector, en het geven van een volledig overzicht van de Triple Helix actoren (industrie, onderzoeksinstellingen, overheid), alsook hun concurrentiestructuur en -positie op internationaal niveau.
2. De ontwikkeling van een allesomvattende databank met informatie over de verschillende actoren in de defensie en veiligheidssector (relevante sector/niche, bijdrage aan de Belgische economie en positie op het internationaal niveau).
3. De ontwikkeling van een beleidsinstrumentarium ter ondersteuning van de Belgische defensie- en veiligheidssector.
Het algemene doel van dit onderzoeksproject is het geven van een volledig overzicht van de verschillende actoren in de Belgische defensie- en veiligheidssector en de concurrentiestructuur van deze sector. Hierbij wordt beoogd een overzicht te verkrijgen van de instrumenten die België kan gebruiken om zijn defensie- en veiligheidssector te ondersteunen, en dit in overeenstemming met de Europese regels inzake overheidsopdrachten en staatssteun. Het project beoogt dan ook een bijdrage te leveren aan de ontwikkeling van een Belgische strategie om de strategische autonomie van de Belgische Staat te bestendigen en/of te bekomen. Op basis van een inventaris van bestaande steunmechanismen van de overheid en van recente voorbeelden van overheidssteun in deze sector (nationaal en internationaal) zal de studie zowel een handleiding voor de industrie en de onderzoeksinstellingen bieden, alsmede een beleidsinstrumentarium voor de overheid voorstellen teneinde de ondersteuning van de sector te versterken. Een goed gedefinieerd nationaal onderzoeksbeleid voor de defensie- en veiligheidssector helpt niet alleen om Onderzoek & Technologie (O&T) en Onderzoek & Ontwikkeling (O&O) te stimuleren, maar maakt het ook mogelijk de niches te identificeren waarin België concurrentievoordelen heeft. Idealiter verkrijgt de Belgische Staat met de onderzoeksresultaten zicht op de positie van de Belgische industrie op de internationale scène en krijgt zij handvatten aangereikt waarmee zij haar strategische autonomie kan bestendigen en verbeteren.
Het project vertrekt vanuit een multidisciplinaire onderzoeksaanpak, zoals het bestuderen van relevante regelgeving, cases en literatuur enerzijds, en het interageren met diverse belanghebbenden aan de hand van interviews en surveys anderzijds. Als zodanig omvat de studie dan ook zowel kwantitatieve als kwalitatieve onderzoekstechnieken, waarbij kwantitatief en statistisch onderzoek wordt verricht waar mogelijk, en aangevuld wordt met kwalitatieve analyses wanneer een kwantificering niet mogelijk of passend is. Deze combinatie zorgt ervoor dat alle relevante aspecten van het onderzoek aan bod komen.
Hoewel geen van de methoden die in deze studie gebruikt worden op zich nieuw of zeer innovatief zijn, zorgt de combinatie van ervan ervoor dat het project een belangrijke meerwaarde biedt voor de wetenschap. Inderdaad, met een uitgebreide studie van de onderzoeksthema en door het aangaan van een constante dialoog met de relevante stakeholders zal het project leiden tot nieuwe inzichten en praktisch relevante resultaten.
