Onderzoeksproject BR/143/A3/HERBAXYLAREDD (Onderzoeksactie BR)
PROJECT BESCHRIJVING
Het federaal Xylarium (Koninklijk Museum voor Midden-Afrika, KMMA) en Herbarium (Plantentuin Meise) zijn wereldwijd veruit de belangrijkste referentiecollecties voor Centraal Afrikaanse bossen. Om de referentiewaarde verder te versterken, doelt HERBAXYLAREDD op het uitbreiden van kennis, door analyse van de eigenschappen van stalen en hun metadata, over deze tropische bosecosystemen en hun producten. Nieuwe data via geplande analyses zullen toelaten om functionele strategieën, groei, genetische structuur van boomsoorten, distributiekaarten van boomsoorten, technologische aspecten van minder gebruikte houtsoorten, koolstofopslag en de energie-inhoud van Centraal Afrikaanse houtige soorten te bestuderen. Omwille van de hoge soortendiversiteit wordt de nadruk gelegd op volgende groepen: dominante bossoorten, minder gebruikte houtsoorten en soorten voor bio-energie. Elke groep wordt zowel wetenschappelijk benaderd als in het kader van beleidsbeslissingen (kwantitatieve data ter ondersteuning).
Soms zijn hout- en herbariumvouchers rechtstreeks gelinkt omdat ze van eenzelfde boom ingezameld werden en vervolgens opnieuw gescheiden werden in het Herbarium en Xylarium. Het KMMA en de Plantentuin Meise hebben naast de collecties ook expertise op het vlak van houtanatomie, dendrochronologie, genetica en botanie. Daarnaast betekenen analyses op vlak van plantecologie (ULg), houttechnologie (UGent), metabolieten van hout (FWS) en cartografie (ERAIFT) een significante stap vooruit betreffende de waarde van beide collecties. HERBAXYLAREDD verenigt 6 partners met complementaire competenties. Alle Belgische partners hebben langlopend onderzoek in Centraal Afrika en bilaterale samenwerkingen. De eerste internationale partner (ERAIFT) heeft doctoraten in samenwerking met verschillende projectpartners en kennis van cartografie, beheer en behoud van tropisch bos in Centraal Afrika. De Amerikaanse partner (FWS) beschikt over een gespecialiseerd labo met ervaringen in de analyse van metabolieten in hout. Zij gebruiken deze profielen als instrumenten binnen wetgeving en beleid rond houthandel (incl. CITES).
Het project moedigt interactie tussen de partners aan door de analyse van dezelfde ‘planten’ met andere, complementaire technieken. Eerst wordt het aantal stalen met herbarium- en houtvouchers binnen het Congobekken nagegaan door screening van de collecties. Houtstalen worden botanisch gevalideerd en de gecombineerde ‘herbarium-houtstalen’ dataset wordt in een standaard gegoten. Eens deze structuur bestaat, kan de implementatie van de vernieuwde databank aanvangen. Alle partners voeren binnen deze structuur hun analyses uit op herbarium- en houtstalen. De resultaten hiervan worden verwerkt in studies rond functionele ecologie van Afrikaaanse boomsoorten, rond het in kaart brengen van soortdistributies, rond houttechnologische aspecten van minder gekende houtsoorten en de ontwikkeling van identificatiesleutels en atlassen. Daarnaast lopen twee overkoepelende taken doorheen het hele project: de coördinatie en disseminatie van resultaten naar alle betrokken partijen zoals beleidsmakers, de douane, collectiebeheerders en de internationale wetenschapswereld .
Finaal zal HERBAXYLAREDD resulteren in een volledige beschrijving van een omvangrijk aantal boomsoorten in Centraal Afrika, een ideaal startpunt voor verder onderzoek in verschillende disciplines. De data hebben betrekking op een weinig onderzocht gebied waar veldwerk moeilijk blijft en kunnen gebruikt worden in de ontwikkeling van beleidsinstrumenten voor de handhaving van mechanismen rond bosbehoud (e.g., houtdensiteitsdata voor het inschatten van koolstofopslag in kader van REDD+) en certificatie (e.g., distributie van soorten en hun groei binnen duurzaam bosbeheerplan). Verder worden identificatiesleutels vooral voor niet-onderzoekers zoals douaniers ontwikkeld, om hen te helpen beslissen welke stalen verder onderzocht moeten worden in een gespecialiseerd labo. Internationale behoudsmechanismen en conventies als CITES hebben dringend nood aan kwantitatieve data rond beschermde/bedreigde boomsoorten die dit project niet- of semi-destructief kan aanleveren. Bovendien hebben zowel het Herbarium als Xylarium een vrij toegankelijke online databank die zal aangepast worden met nieuwe info, naast datatransfers naar bestaande, gespecialiseerde databanken (e.g., DRYAD).
Finaal komt een unieke referentiecollectie ter beschikking die (Afrikaanse) onderzoekers moet stimuleren om nieuwe studies op te starten, het aantal boomsoorten uit te breiden, meer inzicht te verwerven in de Centraal Afrikaanse bosecosystemen en om kennis uit grote databanken nuttig om te zetten naar input voor nationale strategieën voor duurzaam bosbeheer, bosbehoud en financiële tegemoetkoming voor koolstofopslag.
Interdisciplinary exploitation of the federal Herbarium and Xylarium for tropical forest management (HERBAXYLAREDD) : final report
Deklerck, Victor - Vanden Abeele, Samuel - Fayolle, Adeline... et al. Brussels : Belgian Science Policy, 2020 (SP2963)
[Om te downloaden]
Interdisciplinary exploitation of the federal Herbarium and Xylarium for tropical forest management (HERBAXYLAREDD) : summary
Deklerck, Victor - Vanden Abeele, Samuel - Fayolle, Adeline... et al. Brussels : Belgian Science Policy, 2020 (SP2964)
[Om te downloaden]
Interdisciplinary exploitation of the federal Herbarium and Xylarium for tropical forest management (HERBAXYLAREDD) : samenvatting
Deklerck, Victor - Vanden Abeele, Samuel - Fayolle, Adeline ... et al. Brussel : Federaal Wetenschapsbeleid, 2020 (SP2965)
[Om te downloaden]
Interdisciplinary exploitation of the federal Herbarium and Xylarium for tropical forest management (HERBAXYLAREDD : résumé
Deklerck, Victor - Vanden Abeele, Samuel - Fayolle, Adeline ... et al. Bruxelles : Politique scientifique fédérale, 2020 (SP2966)
[Om te downloaden]
Interdisciplinary exploitation of the federal Herbarium and Xylarium for tropical forest management (HERBAXYLAREDD) : final report annex
Deklerck, Victor - Vanden Abeele, Samuel - Fayolle, Adeline... et al. Brussels : Belgian Science Policy, 2020 (SP2967)
[Om te downloaden]
POLCARTIM
Valorisatie van het BRAIN-be project AFRIFORD - HERBAXYLAREDD (As 1 & 3)
