Onderzoeksproject BR/143/A5/LITME@WORK (Onderzoeksactie BR)
PROJECT BESCHRIJVING
CONTEXT:
LITME@WORK onderzoekt de digitale en mediageletterdheid (DML) in nieuwe werkvormen zoals teamwerk en werken op afstand. Werkomgevingen en -praktijken veranderen, met de komst van nieuwe organisatiemodellen (teamwerk, werken op afstand, gedeelde kantoorruimten) en met nieuwe informatie- en communicatietechnologie (ICT) zoals mobiele toestellen, multimedia content, groupware-toepassingen, cloud computing en de zogeheten "big data"-technologie. Deze evoluties, die o.a. tot uiting komen in initiatieven van organisaties uit de publieke en private sector onder de noemer "het nieuwe werken" (New World of Work - NWOW), brengen nieuwe DML-vereisten met zich mee, o.a. op het vlak van collectief schrijven, het beheren van persoonlijke en gedeelde informatie, tijdbeheer en het managen van teams op afstand.
DOELSTELLINGEN
Met dit onderzoek willen we nagaan:
(1) Hoe digitale en mediageletterdheid in de huidige werkomgeving wordt gedefinieerd.
(2) Hoe DML-competenties beter kunnen worden geïntegreerd bij het invoeren van systemen van teamwerk en werken op afstand.
Het onderzoek heeft vier doelstellingen:
(1) inzicht krijgen in de evolutie van nieuwe werkvormen en de vereisten inzake DML die ze met zich meebrengen;
(2) een systematische, wetenschappelijke benadering ontwikkelen voor de DML-competenties voor teamwerk en werken op afstand;
(3) de betrokken beleidsmakers en actoren ondersteunen bij het competentiemanagement in deze nieuwe werkvormen;
(4) bijdragen aan de onderzoeksinspanningen in verschillende disciplines en onderzoeksdomeinen (DML, wetenschap en technologie (STS), sociologie van de interactie tussen mens en machine, arbeids- en organisatiesociologie en -theorie, enz.)
METHODOLOGIE
Het onderzoeksplan is opgedeeld in 7 fases en opgebouwd rond 4 'Work Packages':
1. De ontwikkeling van theoretische en methodologische referentiekaders (WP2, WP3 en WP4).
2. Verkennende studie in verschillende organisaties, hun praktijken inzake teamwerk/werken op afstand, en hun management van DML-competenties.
3. Definiëren van het onderzoekskader (WP1).
4. Selectie van cases uit Belgische publieke en privéorganisaties die arbeidsorganisatorische innovaties hebben doorgevoerd om teamwerk/werken op afstand met behulp van ICTs te implementeren.
5. Gecoördineerde dataverzameling voor de drie WP’s door middel van documentanalyse (WP2, WP3), diepte-interviews (WP2, WP3, WP4), directe observatie (WP2, WP4) en vragenlijsten (WP3).
6. Data-analyses en data-integratie in functie van de complementariteit van de verschillende analyses, de conceptuele mapping en indicatoren (WP1).
7. Valorisatie van de analyses en indicatoren bij de betrokken actoren (beleidsmakers, opleidingsinstellingen, HR diensten, sociale partners, ICT-diensten, enz.) in samenwerking met het Opvolgingscomité van het project, en op wetenschappelijk vlak in erkende tijdschriften en op internationale conferenties.
Samenwerking TUSSEN DE VERSCHILLENDE PARTNERS
Er worden drie specifieke maar complementaire pistes onderzocht: (1) De sociale configuratie, definities en acceptatie van referentiekaders inzake competenties in publieke organisaties en het beleid (Work Package 2), (2) de relatie tussen arbeidsorganisatie, arbeidsplaatsen en structurele voorwaarden voor de toepassing en het aanleren van de DML-competenties (Work Package 3) en (3) het verband tussen de competenties en de toepassing van digitale media op het werk (Work Package 4). Work Package 1 is belast met de theoretische en methodologische uitwerking van de andere WPs. Elke partner neemt een Work Package voor zijn of haar rekening, afhankelijk van zijn of haar expertise.
VERWACHTE RESULTATEN
LITME@WORK zal nieuwe wetenschappelijk gefundeerde inzichten opleveren inzake competenties met betrekking tot digitale en mediageletterdheid in het kader van nieuwe werkvormen zoals teamwerk en werken op afstand.
De concrete output van dit onderzoek is:
1. een kader opzetten voor de analyse van de verschillende aspecten van digitale en mediageletterdheid op het vlak van teamwerk/werken op afstand;
2. een diepgaande analyse uitvoeren van de manier waarop organisaties en beleid kijken naar de 'digitaal competente werknemer' en de manier waarop de kaders van deze competenties worden opgesteld en geïmplementeerd, bijvoorbeeld in functiebeschrijvingen, aanwervings- en selectieprocedures, opleidingsplannen en de monitoring van de ICT-toepassingen;
3. een geüpdate beschrijving maken van de competenties, praktijken en structuren van nieuwe werkvormen met bijzondere aandacht voor teamwerk en werken op afstand;
4. een conceptuele mapping en een set indicatoren ontwikkelen voor het meten van DML-competenties waarmee de beleidsmakers en verschillende actoren de digitale en mediageletterdheid op het werk kunnen definiëren, evalueren, observeren, identificeren en ontwikkelen.
Wat de verspreidingskanalen betreft zal een website worden ontwikkeld voor het delen van de gegevens, resultaten, rapporten, activiteitenkalender enz. Bovendien zullen in de loop van het project vier workshops worden georganiseerd om de voortgang van het project voor te stellen en met verschillende betrokken actoren te bespreken, naast de officiële startvergadering en de slotconferentie van het project. Er zal een eindrapport worden opgesteld, evenals meerdere artikels en wetenschappelijk output.
