Onderzoeksproject DR/06 (Onderzoeksactie DR)
Cannabis is de meest gebruikte illegale drug. In Europa wordt geschat dat 10 tot 35% van de adolescenten en ongeveer 20% van de volwassen bevolking ooit cannabis heeft gebruikt. In de U.S., Australië en Nieuw-Zeeland zijn de prevalenties zelfs hoger. Het risico dat cannabis over een zekere periode zal worden gebruikt, is belangrijk. 24 tot 38% van gebruikers in Europa zal cannabis gedurende een min of meer lange periode gebruiken (in Australië loopt dit op tot bijna 50%). Ongeveer 10% van cannabisgebruikers ontwikkelt een afhankelijkheid tegenoverstaan van cannabis (Cannabis Report, Ministery of Public Mental Health, 2002*).
Verschillende onderzoekers hebben de gevolgen van chronisch cannabisgebruik m.b.t. lichamelijke en geestelijke gezondheid onderzocht, minder studies evalueerden psychosociale aspecten. Personen met voorbeschiktheid tot of lijdend aan psychiatrische stoornissen zijn in het bijzonder kwetsbaar voor negatieve effecten en afhankelijkheid van cannabis en mogelijks voor negatief impact van cannabisgebruik op de prognose van psychiatrische stoornissen. Desondanks bieden de onderzoeksresultaten onvoldoende houvast voor de verantwoordelijken om hun houding en beslissingen te kunnen bepalen omtrent het te voeren beleid m.b.t. cannabis. Grotendeels is dit toe te schrijven aan de methodologische verschillen, tekorten en onvolledigheden in de verschillende studies zodat het belang en de duidelijkheid van de bekomen resultaten verloren gaan.
Het lijkt daarom aangewezen de gevolgen voor de geestelijke gezondheid van middellang (2 tot 5 jaren) en lang (5 tot 10 jaren en meer dan 10 jaren) cannabisgebruik te bestuderen en eveneens de verschillende methodologische tekortkomingen die de interpretatie van de essentiële informatie bemoeilijken te onderkennen en bij te sturen. Een kritische analyse van de resultaten en de methoden in de tot hiertoe gerapporteerde literatuur zou toelaten gegevens te verzamelen die van aard zijn om onderzoekslijnen en geëigende methoden aan te duiden m.b.t. de evaluatie van de effecten van cannabisgebruik op middellange en lange termijn.
Een overzicht zal worden samengesteld van de literatuurgegevens. Bij middel van trefwoorden** zal een literatuursearch (Medline, PsychLib...) worden uitgevoerd en een overzicht van de relevante studies in de wetenschappelijke literatuur sinds 1985 worden samengesteld.
Een eerste kwalitatieve analyse zal inzicht geven in de verschillende probleemgebieden en onderzoekslijnen met betrekking tot de effecten en problemen van cannabisgebruik wat betreft het impact ervan op de geestelijke gezondheid meer specifiek stemmingsstoornissen, psychotische aandoeningen, misbruik en afhankelijkheid.
De studies zullen worden geanalyseerd per deelgebied m.b.t. psychiatrische aandoeningen (stemmingstoornissen, psychotische stoornissen, risico op misbruik en afhankelijkheid) en het impact van cannabisgebruik op de incidentie, duur en prognose van deze stoornissen. De resultaten zullen worden geanalyseerd en geëvalueerd.
De gebruikte onderzoeksmethoden in elk deelgebied (wijze van evaluatie van het middelengebruik en van de gezondheidsproblemen, statistische methodiek) zullen worden onderzocht en geëvalueerd.
De conclusies uitgaande van de evaluatie en van de kritische analyse van de verzamelde studieresultaten en van de onderzoeksmethoden moeten toelaten de lacunes in het onderzoek betreffende de effecten van middellang en lang cannabisgebruik op de geestelijke gezondheid en de risico's op misbruik en afhankelijkheid te omschrijven en voorstellen te formuleren voor belangrijke onderzoekslijnen en aangepaste onderzoeksmethoden.
* Cannabis 2002 Report, Ministery of Public Health of Belgium. A joint international effort at the initative of of the Ministers of Public Health of Belgium, France, Germany, The Netherlands, Switzerland. Technical Report of the International Scientific Conference Brussels, Belgium, 25/02/2002.
** Algemene trefwoorden die toelaten alle artikels te omvatten: THC - cannabis - marihuana; naast aaneenschakeling van trefwoorden die toelaten toegang te hebben tot de artikels die niet door het algemene trefwoorden worden geselecteerd en een idee geven over het belang van de gegevens per deelgebied: cannabis/THC/marihuana en mental health, psychology/psychiatry/neuropsychology, pharmacology/tolerance/withdrawal dependency.
Psychiatrische effecten van cannabisgebruik: een kritische analyse van wetenschappelijke resultaten en onderzoeksmethoden : eindrapport
Brussel : Federaal wetenschapsbeleid, 2003 (SP1232)
[Om te downloaden]
Effets psychiatriques de l'usage de cannabis : analyse critique de résultats scientifiques et de méthodes d'investigation : résumé
Bruxelles : Politique scientifique fédérale, 2003 (SP1256)
[Om te downloaden]
Psychiatrische effecten van cannabisgebruik: Een kritische analyse van wetenschappelijke resultaten en onderzoeksmethoden : samenvatting
Brussel : Federaal Wetenschapsbeleid, 2003 (SP1257)
[Om te downloaden]
Psychiatric effects of cannabis use: A critical analysis of scientific results and research methods : summary
Brussels : Science Policy Office, 2003 (SP1258)
[Om te downloaden]
