Onderzoeksproject DR/84 (Onderzoeksactie DR)
Beschrijving van het project
Het MATREMI project zet in op twee tekortkomen in de huidige literatuur en het beleid met betrekking tot migranten en etnische minderheden (MEM) in de drughulpverlening. Ten eerste wil het MATREMI project bijdragen aan het adequater registreren van de aanwezigheid van MEM-cliënten in de drughulpverlening (doelstelling 1) en ten tweede zal het MATREMI project bestaande Belgische literatuur en veelbelovende praktijken (gericht op het bereik en de retentie van en de toegankelijkheid voor [potentiële] MEM-cliënten in de drughulpverlening) voor professionals in de drughulpverlening samenbrengen in een praktijkboek (doelstelling 2).
In België wijzen verkennende studies op lagere retentie van MEM in de drughulpverlening, de latere eerste opname, de ondervertegenwoordiging van vrouwen (Derluyn et al., 2008), de ondervertegenwoordiging in residentiële drughulpverlening, oververtegenwoordiging in substitutiebehandeling en ondervertegenwoordiging van intra-Europese migranten in de drughulpverlening in vooral Vlaanderen (Blomme et al., 2017) vergeleken met hun aanwezigheid in de algemene bevolking in de jaren 2012-2014. Algemene ontoegankelijkheid voor vluchtelingen en asielaanvragers (Dauvrin et al., 2012; Matthei, 2007; Suijkerbuijk, 2014) en een gebrek aan kennis over de beschikbare hulpverlening bij intra-Europese migranten, vluchtelingen en asielaanvragers in het bijzonder zijn ook gedocumenteerd (De Kock & Decorte, 2017; De Kock et al., 2016).
Een belangrijke beperking in de literatuur en het beleid bestaat erin dat statistieken over de aanwezigheid van MEM in drughulpverlening niet beschikbaar zijn in België, omdat er geen gestandaardiseerde indicatoren met betrekking tot migratieachtergrond worden geregistreerd in de drughulpverlening (Farkas, 2017). In het domein van de drughulpverlening wordt immers - zoals in de andere EU-lidstaten, Turkije en Noorwegen - de Europese Treatment Demant Indicator (TDI) gebruikt. Dit is een Europees registratie-instrument dat toelaat om gestandaardiseerde gegevens over cliënten in de Europese drughulpverlening te analyseren en met elkaar te vergelijken (Van Baelen et al., 2018).
In het derde TDI-protocol (2012) werd de variabele 'nationaliteit' echter weggelaten. Deze variabele werd daarom ook als verplichte variabele in Belgische nationale registers vanaf 2015 weggelaten. Hoewel deze variabele slechts een beperkte weergave geeft over cliënten met verschillende migratieachtergronden, liet deze toch beperkte monitoring van deze doelgroepen toe. Sommige Europese lidstaten zijn wel in staat meer verfijnde etniciteit gerelateerde factoren te monitoren en te analyseren aan de hand van meer verfijnde registratietechnieken en / of het
koppelen van databanken (bv. Zorg- en bevolkingsstatistieken). Dit type analyse laat toe om inzichten te verwerven wat betreft zowel de aanwezigheid als de trajecten van MEM in de drughulpverlening. In het MATRIMI project zullen we deze Europese methoden identificeren aan de hand van literatuurstudie en een online bevraging.
Een tweede belangrijke beperking bestaat erin dat er weinig geweten is over doeltreffende praktijken gericht op het verhogen van het bereik en de retentie van en de toegankelijkheid voor (potentiële) cliënten met een migratieachtergrond in de Belgische drughulpverlening. De drughulpverlening wordt echt wel geconfronteerd met complexe vragen met betrekking tot deze thema's, vooral met betrekking tot intra-Europese (Blomme et al. 2017; De Kock et al. 2017) en vrouwelijke (potentiële) cliënten met een migratieachtergrond (Derluyn et al. 2008) en asielaanvragers en (erkende) vluchtelingen (De Kock & Decorte, 2017). In het MATREMI project zullen we de bestaande Belgische literatuur over dit thema identificeren in literatuurstudies (2008-2018) en veelbelovende praktijken samenbrengen in een praktijkboek voor professionelen (aan de hand van een bevraging).
Voor dit project wordt samengewerkt met partners ULB, VAD, Fédito BXL, Fédito Wallonne. Dit project sluit ook aan bij een breder onderzoekskader dat in 2019 aan Ugent werd uitgetekend rond het thema ‘Probleemgebruik, hulpverlening en justitiële doorverwijzing bij personen met een migratieachtergrond en etnische minderheden (MEM) in België’. Dit project bouwt verder op de resultaten van PADUMI.
Mapping the presence of and enhancing substance use treatment for migrants and ethnic minorities (MATREMI): final report 2020
De Kock, Charlotte - Mascia, Carla - Laudens, Fred... et al. Brussels : Belgian Science Policy, 2020 (SP2862)
[Om te downloaden]
Mapping the presence of and enhancing substance use treatment for migrants and ethnic minorities (MATREMI): summary 2020
De Kock, Charlotte - Mascia, Carla - Laudens, Fred... et al. Brussels : Belgian Science Policy, 2020 (SP2863)
[Om te downloaden]
Mapping the presence of and enhancing substance use treatment for migrants and ethnic minorities (MATREMI): samenvatting 2020
De Kock, Charlotte - Mascia, Carla - Laudens, Fred ... et al. Brussel : Federaal Wetenschapsbeleid, 2020 (SP2864)
[Om te downloaden]
Mapping the presence of and enhancing substance use treatment for migrants and ethnic minorities (MATREMI): résumé 2020
De Kock, Charlotte - Mascia, Carla - Laudens, Fred ... et al. Bruxelles : Politique scientifique fédérale, 2020 (SP2865)
[Om te downloaden]
Wegwijzer voor een toegankelijke en interculturele drughulpverlening (MATREMI)
De Kock, Charlotte - Toyinbo, Lyssa - Laudens, Fred ... et al. Brussel : Federaal Wetenschapsbeleid, 2020 (SP2874)
[Om te downloaden]
Recueil sur l'accesibilité et l'interculturalité des services pour usagers de drogues (MATREMI)
De Kock, Charlotte - Toyinbo, Lyssa - Laudens, Fred ... et al. Bruxelles : Politique scientifique fédérale, 2020 (SP2875)
[Om te downloaden]
