Onderzoeksproject SD/TA/02A (Onderzoeksactie SD)
Context
Vele projecten die claimen aan duurzame ontwikkeling te doen, brengen slechts één van de vier dimensies van duurzaamheid in rekening. Daarnaast stellen wij vast dat dat er vaak tegenstrijdige belangen en visies van verschillende betrokkenen aanwezig zijn. Het Topozym-project wil deze beperkingen overschrijden en zowel de integratie van de vier pijlers als de meningen en belangen van alle betrokkenen bevorderen.
Het project wil zich ook inzetten in de zoektocht naar een andere vorm van ‘governance’ waarin burgers een grotere rol spelen in territoriale organisatie.
Topozym draagt bij tot de engagementen van België in de programma’s Agenda 21 en Natura 2000. Op Europees niveau zullen de belangrijkste resultaten gevaloriseerd worden en verspreid worden via de actie van de REIT- en CAENTI-netwerken (territorial intelligence).
Projectbeschrijving
Planning
Initieel beleidsinstrument - maart 2007
Databank van technieken (200 ervaringen) - juni 2007
Beschrijving en analyse van 6 case studies - februari 2008
Synthese - juni 2008
Vormingsactiviteiten - september 2008
Analyse van de veranderingsprocessen - oktober 2008
Concluderende internationale conferentie - december 2008
Finaal beleidsinstrument - december 2008
Eindrapport - december 2008
Doelstellingen
Het project wil een bijdrage leveren aan de evolutie van het begrip en de praktijken van duurzame ontwikkeling, onder andere door de nadruk te leggen op de interrelatie van haar verschillende dimensies. Via een bijhorend vormingsprogramma wil het project ook het beheer van publieke plaatsen in het licht van duurzame ontwikkeling vergemakkelijken en verbeteren.
Het doel van het onderzoek is het produceren van een beleidsinstrument voor beleidsmakers dat hen zal helpen bij het uittekenen en implementeren van participatieve benaderingen in de context van ‘governance’ van publieke plaatsen. Er zal gestreefd worden naar gebruikers-vriendelijkheid en eenvoud bij het opstellen van dit beleidsinstrument.
Het onderzoek schenkt ook aandacht aan de ontwikkeling van technieken en methodes die het bewustzijn en de integratie van de principes van duurzame ontwikkeling in beslissingsprocessen bevorderen.
Methodologie
Fase 1: Inventaris & typologie
Uitwerken van een uitgebreide inventaris en typologie van projecten, technieken en processen gelinkt aan het beheer van publieke plaatsen en – indien mogelijk – aan milieu-educatie.
Fase 2: Case studies
Selectie van zes projecten in Brussel (1), Vlaanderen (2) en Wallonië (3), waarbij zal gelet worden op de diversiteit van sectoren, van actoren en van rurale en stedelijke plaatsen.
Analyse van deze projecten op basis van het ontwikkelde kader (fase 1), rekening houdend met specifieke criteria (zoals een holistische aanpak, de integratie van de vier pijlers van duurzaamheid, ethiek en coherentie).
Fase 3: Vormingsactiviteiten
Opzetten van een training om de praktijken te verbeteren door overdracht en aanpassing van technieken en benaderingswijzen, gebruikt in bepaalde sectoren en eventueel relevant voor andere.
Deze fase van het onderzoek past in een kritisch perspectief, gebaseerd op een participatieve methodologie en op de co-training binnen elke leergemeenschap, opgesteld uit verschillende betrokkenen bij het project. Via dit perspectief wordt ook gestreefd naar een holistische benadering binnen het onderzoek.
Interactie tussen de verschillende partners
Fase 1: Inventaris & typologie
De drie partners zijn elk gespecialiseerd in een specifiek onderzoeksdomein en staan in contact met verschillende actoren, die tot specifieke activiteitensectoren behoren. Ze zullen alledrie betrokken zijn in het ontwerp van het analysekader voor de 200 ervaringen en hun inventaris. UGES coördineert het werk en het project in het algemeen.
Fase 2: Case studies
Drie leden van het onderzoeksteam zullen deelnemen aan alle focusgroepen, evenals een lid van het IEP. Dit moet de overeenstemming tussen de behoeften van de actoren en de vereisten van duurzame ontwikkeling verzekeren.
Fase 3: Vormingsactiviteiten
De zes vormingsmodules zullen voornamelijk beheerd worden door het IEP. De andere partners zullen steun voorzien binnen hun veld van expertise bij de evaluatie van de resultaten en bij de opvolging, zodat continue verbetering kan worden verzekerd.
Verwachte resultaten
- Inventaris van ervaringen van beheer van publieke plaatsen en participatieve processen;
- Integratie van praktijken en inzichten vanuit verschillende disciplines die vaak onafhankelijk van elkaar werken;
- Uitgebreide analyse van zes case studies;
- Stijging van het bewustzijn rond duurzame ontwikkeling binnen het beheer van publieke ruimten via het werken rond de case studies en via het opvolgingscomité;
- Beleidsinstrument voor vergrote aandacht voor duurzaamheid bij het maken van beslissingen en beleid;
- Ontwerp en in praktijk brengen van op maat gemaakte vormingsmodules in verband met duurzame ontwikkeling;
- Publicatie en verspreiding van het werk op basis van een open en gemeenschappelijk forum (WIKI-type en SYMPA-type mailing-lists). Dit systeem zal een ‘publieke plaats’ voor informatieuitwisseling, debat en co-training voor alle betrokken actoren worden (gebaseerd op onderzoek gedaan in het kader van het ANCHORA-project);
- Systematische verspreiding van de onderzoeksresultaten via de jaarlijkse CAENTI-symposia (september 2007 en oktober 2008), op de CAENTI-website en via de organisatie van een internationale conferentie (november 2008) over het beheer van plaatsen volgens de principes van duurzame ontwikkeling.
Partners
UGES (Unité de Géographie Economique et Sociale)
De UGES is een eenheid van het departement Geografie van de Université de Liège, gericht op toegepaste sociale en economische geografie: lokatie van activiteiten, landschapsanalyse, territorial intelligence en oplossing van problemen bij regionale ontwikkeling
ISEG (Instituut voor Sociale en Economische Geografie)
Het ISEG is deel van het departement Geografie-Geologie van de Katholieke Universiteit Leuven. Het heeft ervaring met kwalitatief onderzoek rond processen van integratie, regionale economische netwerken en recreatie.
Ze heeft tevens ervaring met multivariate dataverwerking en analyse van complexe databanken.
Deze hebben betrekking zowel op de Belgische als de Europese ruimte en ook op de ontwikkelingslanden.
IEP (Institut d’Eco-Pédagogie)
Het IEP is gespecialiseerd in training van volwassenen en onderzoek rond vorming over duurzame ontwikkeling en milieu. Haar expertise is gebaseerd op een strategie van Onderzoek en Ontwikkeling: diepgaande kennis over sociale ecosystemen; vorming gebaseerd op een socioconstructieve benadering; progressief ontwerp van trainingsstrategieën; en participatieve benaderingen van evaluatie.
Contact Informatie
Coodinator
Serge Schmitz
Université de Liège (ULg)
Allée du six Août, 2 B11
B-4000 Liège
Tel :+32 (0)4 366 56 29
Fax :+32 (0)4 366 57 70
s.schmitz@ulg.ac.be
http://www.dept-geo.ulg.ac.be/unites/geoecosoc.php
Promotoren
Etienne Van Hecke
Katholieke Universiteit Leuven (KULeuven)
Instituut voor Sociale en Economische Geografie (ISEG)
Celestijnenlaan 200E
B-3001 Heverlee
Tel : +32 (0)16 32 24 33
Fax : +32 (0)16 32 29 80
Etienne.VanHecke@geo.kuleuven.be
www.kuleuven.be/geography
Christine Partoune
Institut d’Eco-pédagogie (IEP)
Département de Botanique
Boulevard du Rectorat
B-4000 Liège
Tel :+32 (0)4 366 38 18
Fax :+32 (0)4 366 29 27
ee-iep@guest.ulg.ac.be
http://www.institut-eco-pedagogie.be
Opvolgingscomité
Dominique Ameele - Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap
Mélanie Antoine - Lentic
Etienne Christiaens - Programmatorische Overheidsdienst Maatschappelijke Integratie, Armoedebestrijding en Sociale Economie
Fabrice Collignon - Forum social de Belgique (FSdB)
Hadelin de Beer de Laer - POD Duurzame Ontwikkeling
Alain Delchef - Qualité-village-Wallonie asbl
Line François - Espace-Environnement asbl
Baudouin Germeau - Espace-Environnement asbl
Gérard Hautekeur - Samenlevingsopbouw Brussel
Luc Maréchal - Ministère de la Région Wallonne
Jean-Alexandre Pouleur - Espace-Environnement asbl
Tableau de bord de la gestion des espaces pour décideurs et citoyens selon les principes du DD : résumé (phase 1)
Bruxelles : Politique Scientifique fédérale, 2009 (SP2022)
[Om te downloaden]
Beleidsinstrument voor beleidsmakers en burgers voor ruimtebeheer volgens de principes van DO : samenvatting (fase 1)
Brussel : Federale Wetenschapsbeleid, 2009 (SP2023)
[Om te downloaden]
Dashboard aimed at decision-makers and citizens in place management, within SD principles : summary (phase 1)
Brussels : Federal Science Policy, 2009 (SP2024)
[Om te downloaden]
Dashboard aimed at decision-makers and citizens in place management, within SD principles (fase 1) : final report
Brussels : Federal Science Policy, 2009 (SP1975)
[Om te downloaden]
[Om te bestellen]
Participation et espaces publics" - Pour un développement et une gestion concertée des espaces publics : tableau de bord
Bruxelles : Politique Scientifique fédérale, 2009 (SP2025)
[Om te downloaden]
