Het programma

Algemeen

Het ondersteunen en versterken van de wetenschappelijke excellentie in de FWIs is een van de doelstellingen van het Federaal Wetenschapsbeleid, en de doelstelling van P4Science. Verder ondersteunt het programma ook het onderzoek van Sciensano, het War Heritage Institute (WHI) en het Nationaal Instituut voor Criminalistiek en Criminologie (NICC).

Om stabiliteit, aangaande expertise en wetenschappelijke capaciteit van de FWIs, te verzekeren, worden de onderzoeksprioriteiten bottum-up door de FWIs gedefinieerd voor een periode van minimaal 3 jaar. De onderzoeksprioriteiten zijn – verplicht – afgestemd op de onderzoeksstrategie van de FWIs.

Beheer

BELSPO staat in voor de uitvoering en het beheer van het programma, met een ondersteunende rol naar de FWIs toe, en wordt daarbij bijgestaan door een P4Science-Programmacomité samengesteld uit:

• Een vertegenwoordiger en een plaatsvervanger van elke BELSPO-FWI ‘pool’ (kunst, natuur, ruimte, documentatie) op basis van een beurtrol tussen de FWIs over de oproepen heen.
• Een vertegenwoordiger en plaatsvervanger van Sciensano, van het NICC en van het WHI.
• Vier onafhankelijke leden van de Federale Raad voor Wetenschapsbeleid, aangesteld voor de duur van het programma.

Het Programmacomité heeft een evenwichtige samenstelling inzake, onder meer, wetenschappelijke disciplines en gender.

Het Programmacomité heeft als opdracht advies te verlenen over:

• De lange-termijn prioritaire onderzoeks- en oproepkalender.
• De uitwerking van een aantal onderzoeksprioriteiten – die desgevallend kunnen worden herhaald – binnen de specifieke oproepen op basis van de lange-termijn prioritaire onderzoeks- en oproepkalender.
• Het voorstel van de te financieren projecten, op basis van en rekening houdend met de peer review evaluatie door buitenlandse experten georganiseerd door BELSPO.

Samenstelling Programmacomité

• P4Science Programmacomité

Soorten onderzoeksprojecten

Voorstellen/projecten worden opgesteld op basis van een toolbox waaruit de FWIs de beste ‘tool’ kiezen in functie van hun onderzoeksnoden.

Deze toolbox omvat 4 grote categorieën:

• O&O-project: Onderzoeks- en ontwikkelingsprojecten op nationaal, Europees en/of internationaal niveau. Korte termijn, lange termijn, nieuw, bestaand, netwerk, bilateraal, etc. Geplande activiteiten (geheel van taken) uitgevoerd door één of meerdere partners gericht op het realiseren van een geheel van coherente onderzoeksacties en/of ontwikkelingen binnen een bepaald tijdsbestek en budget. Tijdsbestek en budget kunnen worden vastgesteld door de aanvragers, of gegeven door het type project, of inspelen op beperkingen opgelegd door de federale overheid of het bestuur.
• Synergieontwikkeling: Startkapitaal voor verkenning, impuls-, lancerings-, ontwerp-, ontwikkelings-, cluster- en/of incubatie acties. De financiering dekt de kosten van synergie- of netwerkactiviteiten in plaats van onderzoek en wordt als zodanig gebruikt voor het organiseren van evenementen, korte termijn-missies, communicatieactiviteiten, de ontwikkeling van virtuele netwerktools, etc. Hieronder valt ook startkapitaal om de FWIs te helpen bij de ontwikkeling/opstart/proefperiode van een expertise/expertisecentrum.
• Valorisatie/Impact: Geheel van initiatieven of acties gericht op het bevorderen van het gebruik van kennis en resultaten, door wetenschappelijke inzichten beschikbaar en bruikbaar te maken voor beleidsmakers, de maatschappij en/of de industrie.
• Ontwikkeling van capaciteiten/vaardigheden: investeringen voor het verwerven, uitbreiden of versterken, onderhouden van vaardigheden die nodig zijn om de strategische wetenschappelijke doelstellingen voor de duurzame ontwikkeling van de FWIs te verwezenlijken (activiteiten in verband met opleiding, training en professionele ontwikkeling). Mogelijke fasen/stappen/niveaus: [1] verwerven van vaardigheden [2] uitbreiden van vaardigheden [3] bereiken van vaardigheid.

Internationale samenwerking

De initiatieven en het budget van BELSPO’s Dienst Federale, Interfederale en Internationale Coördinatie inzake internationale samenwerking (INCO-initiatieven) maken nu deel uit van de oproepen van het P4Science Programma, als onderdeel van de toolbox.

Onderzoek dat gebruik maakt van de nationale onderzoeksinfrastructuren RV Belgica en het Prinses Elisabeth Station

BELSPO beheert de nationale onderzoeksinfrastructuren de RV Belgica  en het Prinses Elisabeth station Antarctica  .

De financiering van het beheer en het onderhoud van deze grote wetenschappelijke infrastructuren en/of van hun onderdelen wordt ondergebracht onder onafhankelijke begrotingslijnen. Voor de financiering van het wetenschappelijk onderzoek dat gebruik maakt van deze infrastructuren zal binnen het P4Science-Programma specifieke oproepen gelanceerd worden.

In tegenstelling tot de algemene regel binnen het P4Science-Programma zullen deze specifieke oproepen open zijn voor (netwerken van) onderzoekers uit de hele Belgische onderzoeksgemeenschap: universiteiten, hogescholen, FWIs, andere publieke wetenschappelijke instellingen en non-profit onderzoekscentra. De onderzoeksprioriteiten binnen deze oproepen zijn niet thematisch en zullen bottom-up door de onderzoekers worden gedefinieerd.

Excellentie-/expertisecentra

Tussen de FWIs bestaan er samenwerkingen via expertise/excellentiecentra rond trans-disciplinaire thema’s eigen aan de werking van meerdere instellingen en internationale trends binnen de sector waarin ze actief zijn. Deze excellentiecentra positioneren zich als dienstverleners (demand driven), in eerste instantie als ondersteuning van het beleid en van de FWI die deel uitmaken van het centrum-consortium zelf met het oog op kennisdeling en schaalvoordelen, in tweede instantie naar derden op nationaal en internationaal sectorniveau (academisch, industrie, NGO’s, beleid,…) door het intekenen op onderzoeksprojecten en in derde instantie naar het publiek via wetenschapscommunicatie.

In het P4Science-programma is in de toolbox een financiële ondersteuning voorzien in de categorie “Synergieontwikkeling” voor het ontwerp/de lancering/de ontwikkeling van een expertise/excellentiecentrum door de FWIs. Dergelijke beperkte financiering dekt kosten van synergieactiviteiten, waaronder meetings, evenementen, communicatieactiviteiten, de ontwikkeling van netwerkinstrumenten, ... nodig voor de opstart van een centrum.

Financiering van onderzoek gelinkt aan een centrum kan door de betrokken FWIs worden gezocht binnen de O&O categorie van het P4Science-programma en/of via andere financieringsinitiatieven op nationaal, Europees en/of internationaal niveau.

Het budget voor de dagdagelijkse werking van de centra en structurele valorisatie wordt niet gefinancierd binnen het P4Science-programma. Een informatiedocument met daarin vereisten en evaluatiecriteria en een aanvraagtemplate is ter beschikking om een erkenning als expertise/excellentiecentrum in te dienen bij BELSPO. De evaluatie van de aanvraag zal verlopen via een adviescomité dat door BELSPO wordt samengesteld in functie van de betrokken prioriteiten en de vereiste expertise.

Voorwaarde is dat de activiteiten van deze expertise/excellentiecentra coherent zijn met de algemene onderzoeksstrategie van BELSPO en de betrokken FWI(s), de specifieke onderzoeksprioriteiten van de betrokken FWI(s) en de beleidsprioriteiten van de federale regering.

Het ingevulde aanvraagformulier dient gestuurd te worden naar P4Science@belspo.be