Onderzoeksproject B2/212/P2/CUNE-IIIF-ORM (Onderzoeksactie B2)
CUNE-IIIF-ORM: Towards an Internationally Image Interoperable Corpus of Cuneiform Tablets brengt een interdisciplinair consortium van taalkundigen, museumconservators, experten in digitale menswetenschappen en erfgoed, digitaliseringsspecialisten en computerwetenschappers samen om de toegang te verbeteren tot diverse federale culturele, wetenschappelijke en historische erfgoedcollecties van de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis (KMKG/MRAH) en ze beschikbaar te stellen voor wetenschappelijke exploitatie en maatschappelijke valorisatie.
Door het toepassen van methodologische benaderingen uit verschillende disciplines van de menswetenschappen en toegepaste wetenschappen, zal het multidisciplinaire CUNE-IIIF-ORM team 1) het International Image Interoperability Framework (IIIF) duurzaam integreren in de data-infrastructuur van het RMAH, 2) de KMKG/MRAH -collectie van Oud-Babylonische kleitabletten openstellen voor wetenschappelijke exploitatie door deze te verrijken, semi-automatisch te analyseren en te verbinden met andere gedigitaliseerde spijkerschrifttabletten van internationaal gerenommeerde musea wereldwijd, 3) het Internationaal samengestelde CUNE-IIIF-ORM Oud-Babylonische Documentaire Tekstcorpus te publiceren als een traditionele wetenschappelijke publicatie in Akkadica met een begeleidende digitale wetenschappelijke editie, en 4) het Internationaal samengestelde CUNE-IIIF-ORM Oud-Babylonische Documentaire Tekstcorpus te valoriseren als een virtuele tentoonstelling, in combinatie met een reizende fysieke "pop-up"-tentoonstelling die ook voor het algemene publiek toegankelijk is.
Het project neemt als basis dataset ca. 65 spijkerschrifttabletten in het Akkadisch uit de KMKG/MRAH collectie en die dateren uit de Oud-Babylonische (OB) periode (ca. 2000-1500 v. Chr. Ze zijn afkomstig uit Mesopotamië, ongeveer het huidige Irak en Syrië. De gegevens van de geselecteerde tabletten komen uit de collectiebeschrijving (Carmentis) van het KMKG/MRAH en bevatten naast het inventarisnummer beschrijvende metadata in drie talen (NL, FR, EN) geregistreerd in het Collectie management systeem (MuseumPlus). De gedigitaliseerde bestanden komen uit het Digital Asset Management System (DAMS) van de Musea, inclusief informatie over rechten en licenties. Centraal staan digitale visuele interactieve gegevens van deze tabletten, zogenaamde 2D+ of Multi-Light Reflectance scans. Ze werden gemaakt als onderdeel van de ‘Greater Mesopotamia: Reconstruction of its Environment and History’ project, 2012-2017, (voorbeelden: Pixel+ Heritage Visualisation Viewer). Deze gedigitaliseerde objecten zullen worden verrijkt met meerlagige datasets (KU Leuven) die zullen worden gepubliceerd (RMAH/UGent) met behulp van het International Image Interoperability Framework (IIIF). Ze vormen ook de basis voor OCR en machine learning (UGent).
Het International Image Interoperability Framework (IIIF), dat wordt geleid door een groeiende gemeenschap van 's werelds toonaangevende culturele erfgoedinstellingen, biedt een open kader en een gestandaardiseerde methode voor de toegang (zoomin etc), tot beeldgebaseerde bronnen, die kunnen worden bekeken, geciteerd en geannoteerd door elke IIIF-compatibele applicatie. CUNE-IIIF-ORM zou de mogelijkheid bieden om IIIF duurzaam te verankeren in de gegevensinfrastructuur en de digitaliseringsworkflows van de KMKG/MRAH. Bij deze werkzaamheden zal gebruik worden gemaakt van de deskundigheid van de IIIF Museums Community.
Vanuit wetenschappelijk oogpunt stelt zich het probleem dat de Oud-Babylonische teksten, wijd verspreid zijn in musea (en privécollecties) over de hele wereld. De implementatie van IIIF biedt de mogelijkheid om deze verspreide museumvoorwerpen met behulp van geavanceerde digitale methoden op een inhoudelijk relevante manier virtueel samen te brengen voor wetenschappelijk onderzoek. Dit subcorpus zal verder worden verrijkt en gecontextualiseerd met spijkerschrifttabletten uit andere Oud-Babylonische collecties wereldwijd (bv. Cuneiform Digital Library Initiative (CDLI), Ashmolean Museum, British Museum, Louvre, Penn Museum Babylonian Section, Pergamonmuseum, Yale University Babylonian Collection enz.) op basis van prosopografisch onderzoek en literatuurstudie (UGent).Indien nodig zal nieuwe beeldvorming door de KU Leuven worden uitgevoerd.
Voor het opkomende domein van de digitale Assyriologie zijn een aantal onderzoeksvragen relevant: a) IIIF: Hoe kunnen tabletten die verspreid liggen over musea en collecties wereldwijd en daardoor soms moeilijk toegankelijk zijn voor studie, op een efficiënte en kwalitatief hoogstaande manier beschikbaar worden gemaakt voor de wetenschappelijke gemeenschap?, b) OCR: Hoe kunnen we bijdragen aan een efficiëntere manier van transliteratie en vertaling van spijkerschrift tabletten om Assyriologen in staat te stellen meer relevante gegevens te verwerken in hun onderzoek?, c) NLP: Oud Babylonische documentaire teksten leggen de administratieve procedures vast van het dagelijks leven in Babylonië 4000 jaar geleden. Hoe kunnen we deze gegevens op een zinvolle manier verwerken?
Wat de wetenschappelijke valorisatie betreft, voorziet het CUNE-IIIF-ORM-team in de publicatie van een aantal academische artikelen, een proefschrift van de CUNE-IIIF-ORM-doctoraatsstudent, en presentaties op relevante conferenties. Tijdens het project zullen twee specifieke wetenschappelijke evenementen worden georganiseerd: een workshop/hackathon gericht op de exploitatie van de in het project gecreëerde gegevens en een interdisciplinaire wetenschappelijke conferentie. Als resultaat van de conferentie zal een conferentieverslag of een speciale uitgave van een academisch tijdschrift worden uitgebracht.
De sociale valorisatie van CUNE-IIIF-ORM zal bestaan uit het creëren van een IIIF Virtuele Tentoonstelling, gebaseerd op een selectie van de best gedocumenteerde tabletten. Deze tabletten, die tot nu toe verspreid waren over museumcollecties wereldwijd, zullen worden samengebracht om ze te contextualiseren in hun oorspronkelijke historische setting. Dit zal ons in staat stellen de verhalen van het dagelijkse leven in Babylonië, verborgen in deze 4000 jaar oude geïsoleerde artefacten, terug tot leven te wekken.
De verwachte resultaten van CUNE-IIIF-ORM worden als volgt omschreven:
Resultaat 1: Duurzame integratie van het International Image Interoperability Framework (IIIF) in de data-infrastructuur van het KMKG/MRAH.
Resultaat 2: KMKG/MRAH-collectie van Oud-Babylonische kleitabletten worden gepubliceerd als IIIF
Resultaat 3: Een internationaal CUNE-IIIF-ORM Oud Babylonisch Documentair Tekstcorpus
Resultaat 4: Een internationaal CUNE-IIIF-ORM Oud Babylonisch Documentair Tekstcorpus als virtuele tentoonstelling, gekoppeld aan een reizende fysieke "pop-up" tentoonstelling voor een waaier van niet-wetenschappelijke doelgroepen.
