Onderzoeksproject BR/165/A4/CREW (Onderzoeksactie BR)
Context
Tegen de achtergrond van de vergrijzing is het begrijpen hoe het welzijn van de oudere bevolking kan worden verbeterd een van de belangrijkste maatschappelijke uitdagingen geworden. Het gaat er niet alleen om langer, maar ook beter te leven. Dit begrip "gezond ouder worden" wordt in vele termen samengevat, zoals succesvol, actief en gezond ouder worden, die alle de noodzaak erkennen om verder te kijken dan alleen naar de lichamelijke gezondheid en naar andere aspecten van het ouder worden. Veel onderzoek naar ouder worden wordt vaak vanuit een strikt medisch perspectief benaderd, waarbij de bredere sociale context, familie en sociale netwerken en relevante instellingen buiten beschouwing worden gelaten.
Algemene doelstellingen
Het project is gestructureerd volgens vier belangrijke onderzoeksgebieden:
1. Definities, maatregelen en determinanten van welzijn op oudere leeftijd
2. De lusten en lasten van zorg (grootouderschap, zorg voor kwetsbare familieleden en welzijn van zorgverleners)
3. Pensioen, gezondheid, zorg en welzijn: wie, wanneer, hoe?
4. Ouder worden zonder (naaste) verwanten en gevolgen voor welzijn
Methodologie
Om de complexiteit van ouder worden, welzijn en de welzijnscontext te onderzoeken, zullen we nationale en transnationale datasets gebruiken, die alle gratis beschikbaar zijn voor de wetenschappelijke gemeenschap:
De Survey of Health, Ageing and Retirement in Europe (SHARE: tweejaarlijks sinds 2004; 20 landen), Generations and Gender Surveys (GGS; 19 landen), Time Use Surveys (België 2013-14; Canada 2015; Italië 2014-15; Nederland 2011-12, Spanje 2009-10), Canadian General Social Surveys (1990; 1995; 2006; 2011; 2017), European Social Survey (tweejaarlijks sinds 2004; 36 landen). Naast deze gegevens op individueel niveau voor Europa en Canada zullen wij gebruik maken van gegevens op macroniveau uit verschillende bronnen.
We zullen methoden gebruiken die specifiek zijn voor longitudinale gegevens, die van cruciaal belang zijn voor het onderzoek naar het verouderingsproces. Bovendien zullen we technieken gebruiken om inferentiële problemen over causaliteit aan te pakken. Demografische technieken en microsimulatie zullen worden gebruikt om te onderzoeken hoe de populatie van oudere volwassenen zonder verwanten in de toekomst kan veranderen.
Potentiële impact van het onderzoek op wetenschap, maatschappij en/of besluitvorming
1) Het identificeren van belangrijke determinanten van gezondheid en welzijn op latere leeftijd: Dit project zal beleidsmakers een overzicht geven van de belangrijkste determinanten van welzijn op latere leeftijd, waaronder economische omstandigheden (en met name het inkomen uit het pensioenstelsel), beschikbaarheid van en contact met verwanten, en sociale participatie.
2) De gevolgen van zorg: Het project zal analyses opleveren die verbanden aantonen tussen zorgrollen en welzijn op latere leeftijd, alsmede de verschillende moderatorfactoren die kunnen helpen bij het vaststellen van zinvolle beleidsinterventies.
3) Werk, zorg en welzijn: Een van de belangrijkste overgangen op latere leeftijd is de overgang van werk naar pensioen. Deze overgang heeft grote gevolgen voor het welzijn op latere leeftijd. De analyse binnen het project zal trachten voort te bouwen op dit onderzoek en een overzicht geven van de institutionele, structurele en culturele factoren die de gezondheid en het welzijn tijdens deze overgang bepalen.
4) Alleen ouder worden: Ons project zal proberen beleidsmakers beter te informeren over trends op dit gebied door geavanceerde technieken toe te passen om een schatting te maken van toekomstige bevolkingsgroepen die 'alleen ouder worden'. Het project zal een duidelijke beoordeling geven van het verband tussen "alleen ouder worden" en gezondheid en welzijn.
Belangrijkste bevindingen
1) Het welzijn van ouderen is een complex multidimensionaal fenomeen dat moet worden bestudeerd met behulp van rijke longitudinale gegevens en passende methoden, vanuit een levensloopperspectief dat het ouder worden analyseert als een proces en een vergelijkende aanpak die de rol van welzijnsregelingen erkent.
2) Mantelzorg heeft zowel positieve als negatieve aspecten. Het effect van zorgverlening op de gezondheid van de zorgverleners is geslachtsgebonden en zeer heterogeen, aangezien het afhangt van de intensiteit en het soort zorgverlening, het al dan niet gecombineerd zijn met andere activiteiten en de context van het land. Mannen en vrouwen blijven de verantwoordelijkheden voor betaald en onbetaald werk op latere leeftijd ongelijk verdelen.
3) Pensioenstelsels zijn het belangrijkste systeem van overdracht tussen generaties in de huidige moderne landen. Helaas zijn ze zelden evenwichtig en op lange termijn levensvatbaar.
4) De beschikbaarheid van verwanten verandert snel: in de nabije toekomst zal een groter deel van de mensen ouder worden zonder verwanten (kinderen, kleinkinderen, enz.).
5) Gezondheidsresultaten blijken zeer heterogeen te zijn, afhankelijk van individuele sociaal-economische en werkgerelateerde kenmerken. Gezondheidsbeperkingen en ongelijkheden op latere leeftijd hangen af van de individuele levensloop. Alle in het verleden opgelopen nadelen, op alle levensgebieden, zijn van belang, maar het zijn hun cumulatieve effecten die bijzonder schadelijk blijken te zijn.
Care, Retirement & Wellbeing of Older People Across Different Welfare Regimes (CREW)
: final report
Arpino, Bruno - Rizzi, Ester - Uccheddu, Damiano Brussels : Belgian Science policy, 2022 (SP3169)
[Om te downloaden]
