BRUSSEL, 07/10/2025 - Wat gebeurt er met je hersenen wanneer je in de ruimte bent geweest? Met deze vraag zijn Belgische onderzoekers al bijna twintig jaar bezig, en met resultaat. Als een van de weinige onderzoeksteams in de wereld, bekijken professor Floris Wuyts (Universiteit Antwerpen) en zijn team het brein van Amerikaanse, Europese astronauten en Russische kosmonauten. De ambities blijven groeien: dankzij een nieuwe samenwerking met NASA binnenkort verdubbelt het aantal hersenscans, zowel van voor als na ruimtevluchten. Hiermee beschikt België over de grootste MRI-dataset van astronautenhersenen ter wereld.
Sinds 2007 doet een groep Belgische wetenschappers onderzoek naar de impact van ruimtereizen op het menselijk lichaam. Dit onderzoek gaat van spiermassaverlies, evenwichtsproblemen, een verminderde reukzin, tot de hersenen: ondertussen zijn er al dertig astronauten onder de MRI-scanners gegaan. De resultaten zijn niet alleen essentieel voor toekomstige ruimtemissies, maar ook relevant voor medisch en technologisch onderzoek op aarde. Aangezien het onderzoek van professor Wuyts zo uniek is, vroeg de NASA expliciet naar een verdere samenwerking.
‘De omstandigheden in de ruimte kunnen we onmogelijk nabootsen hier op aarde,’ legt professor Wuyts uit. ‘Er valt nochtans veel uit te leren. Veel dat ook nuttig is voor ons dagelijks leven, zoals voor geneeskunde, en in het bijzonder evenwichtsonderzoek en neuroplasticiteit. Maar ook veel dat ons kan voorbereiden op langere ruimtereizen. Dankzij de samenwerking met ESA, Roskosmos en NASA, leren we zeer veel bij. We gaan nu van dertig naar zestig scans. Dan hebben we ongeveer een kwart van alle mensen die naar het ISS zijn gevlogen, voor een periode van zes maanden, onderzocht. Het essentiële in dit verhaal is de jarenlange continuïteit van de steun via Belspo om te geraken waar we nu staan.’
Ook Arnaud Vajda, voorzitter van het directiecomité van POD Wetenschapsbeleid (BELSPO), deelt het enthousiasme: ‘Ondanks de geopolitieke situatie, blijft wetenschap, en in dit geval specifiek ruimtevaartonderzoek, ons verbinden. Er zijn niet oneindig veel astronauten. Het feit dat we over zoveel continenten heen toch samenwerken, toont dat iedereen het belang ervan inziet. We zijn benieuwd naar de resultaten van het onderzoek en hoe we daarmee ruimtereizen in de toekomst zien veranderen.’
Hannelise Boerjan
Woordvoerder
+32 494 33 77 42
hannelise.boerjan@belspo.be
Met meer dan 2 500 medewerkers is de POD Wetenschapsbeleid of BELSPO (dat staat voor Belgian Science Policy Office), als centrale actor van het wetenschapsbeleid, geen instelling als een andere. Samen met vier directies en tien erkende federale wetenschappelijke instellingen, hebben wij als opdracht het wetenschappelijk onderzoek en de innovatie op alle gebieden te stimuleren, met als doel een betere toekomst voor België.
BELSPO is werkzaam op uiteenlopende gebieden, te weten ruimtevaartonderzoek en -toepassingen, financieren van wetenschappelijke onderzoeksprogramma’s, inpassen van nationale en internationale onderzoekers in een netwerk, klimaatonderzoek en financieren van de koninklijke musea. BELSPO beheert ook het Prinses Elisabethstation op Antarctica en is eigenaar van RV Belgica II, het oceanografisch onderzoeksschip.
Bij BELSPO zijn wetenschap en cultuur nauw verweven met de bedoeling een beter geïnformeerde, duurzamere en harmonieuzere samenleving tot stand te brengen. Wij leveren de federale regering betrouwbare en gevalideerde gegevens waarmee zij weloverwogen beslissingen kan nemen ter bestrijding van de klimaatverandering en op het gebied van de biodiversiteit, het poolonderzoek, de digitalisering, de erfgoedwetenschap en voor alle uitdagingen waar onze samenleving voor staat.
BELSPO, dat centraal wordt aangestuurd in het WTC III in Brussel, beheert een jaarlijks budget van meer dan 664 miljoen euro.
Adres: WTC III - Simon Bolivarlaan 30 - bus 7, 1000 Brussel
Website: www.belspo.be
